Witamy na stronie Klubu Jagiellońskiego. Jesteśmy niepartyjnym, chadeckim środowiskiem politycznym, które szuka rozwiązań ustrojowych, gospodarczych i społecznych służących integralnemu rozwojowi człowieka. Portal klubjagiellonski.pl rozwija ideę Nowej Chadecji, której filarami są: republikanizm, konserwatyzm, katolicka nauka społeczna. Możesz nas wesprzeć przekazując 1,5% podatku na numer KRS: 0000128315.

Informujemy, że korzystamy z cookies. Zachęcamy do regularnych odwiedzin naszej strony.
Zamknij

Bartosz Wójcik

Członek Klubu Jagiellońskiego. Historyk. Pracownik Muzeum Historii Polski gdzie odpowiada za merytoryczny aspekt wystawy stałej poświęconej powojennemu podziemiu antykomunistycznemu.

Teksty tego autora

Długi tekst

Powstanie antykomunistyczne, którego nie było. Spór o powojenne podziemie niepodległościowe

Bartosz Wójcik o skali powojennej konspiracji zbrojnej  1 marca 2021
Od kilku coraz częściej możemy usłyszeć jakoby po wojnie doszło do antykomunistycznego powstania. Założenie efektowne, redukujące wątpliwości, z pewnością atrakcyjne dla środowisk odwołujących się do mitu „Wyklętych”. Pytanie jednak, czy uzasadnione?
Opinia

„Doktór” i „Łuna” przeciw Polsce Ludowej

Bartosz Wójcik przedstawia sylwetki nieznanych bohaterek polskiej historii XX wieku  26 lutego 2021
Społeczniczki i działaczki niepodległościowego podziemia. Choć w poakowskiej konspiracji zajmowały kluczowe stanowiska, nie miały efektownych zdjęć. Dziś ich pseudonimy nie mówią nic, nazwiska niewiele. „Doktór” to Zofia Franio. „Łuna” – Halina Sosnowska.
Długi tekst

Lewa Strona Odpowiada: Aniela Steinsbergowa

Bartosz Wójcik  10 lutego 2020
Sylwetka polskiej działaczki niepodległościowej żydowskiego pochodzenia. Z ducha socjalistka, członkini PPS-WRN oraz "Żegoty". Przed wojną Steinsbergowa zdołała jako jedna z pierwszych kobiet uzyskać stopień adwokacki. Pozwoliło jej to bronić pokrzywdzonych także w...
Długi tekst

Kto ginął 1 marca? Ideowe oblicze ostatniego zarządu WiN

Bartosz Wójcik  19 stycznia 2020
Mieszanka myśli lewicowej, ludowej z silnym katolickim rdzeniem. Profil ideowy podziemia często odbiega od dominujących wyobrażeń. Wiosną 1947 r. podziemie jako zagadnienie o wymiarze ogólnokrajowym faktycznie przestało istnieć.
Długi tekst

Lewa strona odpowiada: Adam Pragier

Bartosz Wójcik  27 sierpnia 2019
„Skończyć raz należy z tą bezsensowną legendą, że istnieje w Polsce jakaś szczupła gromadka obdarzona cudownymi talentami, która prowadzi Rzeczpospolitą ku świetlanej przyszłości” – grzmiał Adam Pragier w Sejmie.
Długi tekst

Plebiscyt straconych złudzeń. Referendum ‘46

Bartosz Wójcik  30 czerwca 2019
Ustalenia jałtańskie zobowiązywały komunistów do przeprowadzenia wolnych wyborów. Świadoma rzeczywistych nastrojów narzucona władza grała na czas. Wiosną 1946 r. ogłoszono nie powszechnie wyczekiwaną elekcję parlamentarną, ale referendum ludowe. Pomysł...
Długi tekst

Polska Walcząca skręcała w lewo. Jej program powojennej Polski był wyraźnie socjalny

Bartosz Wójcik w eseju z „Pressji” pt. „Niech żyje Polska Ludowa!” pokazuje społeczne oblicze polskiego podziemia  28 kwietnia 2019
Z Polskim Państwem Podziemnym na ogół łączymy walkę o wyzwolenie polityczne. Znacznie rzadziej dostrzegamy towarzyszącą hasłu niepodległości, a po wojnie zawłaszczoną przez komunistów, obietnicę wyzwolenia społecznego.
Długi tekst

Polityczne barwy żydowskiego oporu

Bartosz Wójcik pisze o różnych nurtach życia żydowskiej konspiracji  19 kwietnia 2019
Do walki z oddziałami mającymi ostatecznie zlikwidować warszawskie getto stanęli nie tylko Żydzi jako tacy, ale także, a może przede wszystkim – dwie diametralnie sobie odległe pod względem ideowym organizacje.
Długi tekst

Pękająca wspólnota. Polacy i Żydzi w cieniu wojny

Bartosz Wójcik  23 stycznia 2019
Jedną z konsekwencji klęski poniesionej przez Polskę jesienią 1939 r. było pęknięcie wielonarodowościowego dotąd państwa „po szwach etnicznych”. Kategorię obywatelskiej przynależności do państwa, coraz wyraźniej wypierać zaczął model polskości rozumianej w...
Opinia

Sendlerowa, Krahelska, Kossak-Szczucka czyli (nie)wszystkie kobiety „Żegoty”

Artykuł redaktora klubjagiellonski.pl w weekendowym „Plus Minus”  11 grudnia 2018
Wyjątkowej w skali okupowanej Europy akcji „Żegoty" zbiorowa wyobraźnia nadała twarz Ireny Sendlerowej. Ale bohaterska socjalistka była tylko jedną z wielu uczestniczących w niej kobiet.
Opinia

Wyrok na „mafię Pużaka”

Bartosz Wójcik  19 listopada 2018
71 lat temu dobiegł końca jeden z najgłośniejszych procesów pokazowych lat powojennych – „proces kierownictwa WRN”. Na ławie oskarżonych zasiadła elita polskiej lewicy. Ponury spektakl stanowił kolejny krok na drodze do komunistycznej hegemonii.
Długi tekst

„Nowoczesna ewangelia polska”. Zapomniany fenomen podziemnej prasy

Bartosz Wójcik  27 września 2018
Działalność wydawnicza Polskiego Państwa Podziemnego i ośrodki dla niego konkurencyjne stanowiła fenomen w skali całej okupowanej Europy. Mimo wyjątkowo dramatycznych warunków okupacji, łączną liczbę uruchomionych w konspiracji tytułów szacuje się na blisko 1200.
Długi tekst

„Kazaliście swoim szmatławcom szczekać na mnie”. O Januarym Grzędzińskim

Bartosz Wójcik o lewicy niepodległościowej, która łączyła polskość ze sprawiedliwością społeczną w 55. tece Pressji   7 lipca 2018
Grzędziński to postać nie wpisująca się w proste, czarno-białe podziały polityczne. Jego biografia to historia człowieka osobnego, państwowca, który nawet wobec trudności pozostawała wierny swojemu etosowi służby publicznej. Grzędziński do końca pozostał...
Długi tekst

Lewa strona odpowiada: Henryk Woliński

Bartosz Wójcik  18 kwietnia 2018
O śmierci żydowskich bojowników z warszawskiego getta Woliński mówił tak: „Bolałem nad śmiercią każdego z tych ludzi. Takich szanownych. Takich bohaterskich. Takich polskich”.
Archiwum

„Szarości” powojennego podziemia

Bartosz Wójcik  28 lutego 2018
Wbrew skrajnym narracjom opowieść o powojennym podziemiu antykomunistycznym nie może być czarno-biała: ani wyłącznie heroiczna, ani tylko haniebna.
Archiwum

Dezinformacja po polsku, czyli jak wymyśliliśmy niemiecki ruch oporu

Bartosz Wójcik  10 grudnia 2017
O skali dezinformacyjnej akcji najlepiej świadczą liczby: w 1942 r. rozprowadzano już ok. 30 tysięcy egzemplarzy różnego rodzaju druków miesięcznie!
Archiwum

Lewa strona odpowiada: Zygmunt Zaremba

Bartosz Wójcik  22 października 2017
Wiele tez „Programu Polski Ludowej” z 1941 r. zostało oficjalnie przyjętych za podstawę rozważań programowych brytyjskiej Partii Pracy.
Archiwum

Na jakiej tradycji chcemy budować dzisiejszą Polskę?

Bartosz Wójcik  25 września 2017
„Zapominają żydoluby sanacyjni o olbrzymich codziennych stratach, jakie ponosi Naród Polski przez stratę najlepszych swych synów”.
Archiwum

Za mało się mówi o tym człowieku. Bolesław Srocki – zapomniany wychowawca Polski Podziemnej

Z Waldemarem Stopczyński rozmawia Bartosz Wójcik  31 lipca 2017
Bolesław Srocki to dziś niesłusznie zapomniany wychowawca pokolenia „Kolumbów”. Pamiętał lata walki o niepodległość, więc zdawał sobie sprawę, że jeśli tym kapitalnym chłopakom broni się nie da, wezmą ją sobie sami. Tylko znacznie gorzej do tego...
Archiwum

Ludowy antykomunizm. PSL-u spacer po linie

Bartosz Wójcik  30 czerwca 2017
W szczytowym momencie w „ludowy antykomunizm” zaangażowanych było 800 tysięcy Polaków.
Archiwum

Zabawa w dekomunizację źle się skończy

Bartosz Wójcik  14 czerwca 2017
Gdy ofiarą „dekomunizacji” padał Stefan Okrzeja, wzywaliśmy, by konieczną dekomunizację poprzedzić niezbędną dekretynizacją. Dziś postulat ten staje się jeszcze aktualniejszy.
Archiwum

Lewa strona odpowiada: Jerzy Lerski

Bartosz Wójcik  11 maja 2017
Karski, Nowak-Jeziorański i ten trzeci, pozostający w cieniu do dziś- Jerzy Lerski.
Archiwum

Co polskie podziemie pisało o Żydach?

Bartosz Wójcik  19 kwietnia 2017
Dziś, w kolejną rocznicę wybuchu pierwszego z warszawskich powstań, warto zastanowić się, do której spośród podziemnych tradycji chcemy się odwoływać.
Archiwum

Lewa strona odpowiada: Ciołkoszowie

Bartosz Wójcik  25 marca 2017
Po tragicznej śmierci Sikorskiego to Ciołkosz był pierwszym politykiem, do którego zwrócił się prezydent Raczkiewicz z propozycją objęcia teki premiera.
Archiwum

Rzeczpospolita, której nie było

Bartosz Wójcik  4 lutego 2017
W zajęciu ziem na wschód od linii Odry i Nysy widzieli narodowcy zasadniczy czynnik potrzebny do „odwrócenia Polski na Zachód”.
Archiwum

Dalej musimy pójść sami

Bartosz Wójcik  25 stycznia 2017
Jedni z nas rytualnie, dwa razy do roku wykrzyczą coś o czci i chwale; drudzy „ukradną“ wizerunek dla większej efektowności kolejnej demonstracji.
Archiwum

Andrzej Wajda. In memoriam

Adam Leszkiewicz, Piotr Kaszczyszyn, Bartosz Wójcik  11 października 2016
Wartość i znaczenie tej opowieści ma charakter uniwersalny, dopóki będzie istnieć polityka i historia.
Archiwum

Kogo wy chcecie dekomunizować?

Bartosz Wójcik  31 sierpnia 2016
Dekomunizacja jest niezbędna. Uderza fakt, że w wielu miejscach zabiera się za nią dopiero dziś.
Archiwum

Szara eminencja zjednoczonej Europy

Bartosz Wójcik  23 sierpnia 2016
W 1958 roku Retinger został nominowany do pokojowej Nagrody Nobla.
Archiwum

Dlaczego Pużak?

Bartosz Wójcik  3 lipca 2016
W ciągu nieco ponad dwóch miesięcy przesłuchano go blisko 140 razy.
Archiwum

Radykalizm „Jasnych Koszul“

Bartosz Wójcik  1 maja 2016
Kwestia mniejszości żydowskiej stanowiła poważny problem, który dostrzegały także pozostałe ruchy polityczne.
Rozmowa

Polskie Państwo Podziemne wciąż czeka na odkrycie

Bartosz Wójcik, Rafał Wnuk  2 kwietnia 2016
W tej całej dyskusji o Żołnierzach Wyklętych umyka nam jedna najważniejsza sprawa – fenomen Polskiego Państwa Podziemnego.
Archiwum

Zapomniani „niewyklęci”

Bartosz Wójcik  2 marca 2016
Koncentrując się na przywracaniu pamięci o podziemiu antykomunistycznym, zupełnie straciliśmy z pola widzenia tych, którzy wcześniej, w szeregach Państwa Podziemnego, stanęli przeciw terrorowi niemieckiemu.
Długi tekst

O Polskę, ale jaką?

Bartosz Wójcik  1 marca 2016
Wspólnym celem była niepodległość. Radykalnie odmienne były jednak wizje wyzwolonej od komunizmu Rzeczypospolitej.
Archiwum

Nie tylko Wyklęci i komuna

Bartosz Wójcik  23 stycznia 2016
Trzeba oddać Piotrowi Semce, że porusza w swojej pracy także szereg tematów dla polskiej prawicy niewygodnych.
Archiwum

Patriotyczna rupieciarnia

Bartosz Wójcik  11 października 2015
Zjawisko odzieży patriotycznej pojawiło się na szerszą skalę zaledwie kilka lat temu.
Archiwum

Nie grajmy historią. Irański wątek ws. uchodźców

Bartosz Wójcik  17 września 2015
Na wątku irańskim –ważnej karcie naszej historii, ale także świadectwie ludzkiej solidarności – ugrać próbują obie strony.
Archiwum

Jedyny taki festiwal w PRL

Bartosz Wójcik  29 sierpnia 2015
Motywem przewodnim festiwalu było pytanie powtarzane sobie wówczas przez całe niemal społeczeństwo – wejdą czy nie wejdą?
Opinia

Kto wylicytuje więcej za „Cud”? Mity założycielskie II RP

Bartosz Wójcik pisze o politycznym znaczeniu Cudu nad Wisłą na początku XX wieku  16 sierpnia 2015
Zwycięstwo odniesione nad bolszewikami w sierpniu 1920 roku stanowiło jeden z mitów założycielskich Drugiej Rzeczypospolitej. I choć duma z uratowania dopiero co odzyskanej państwowości była powszechna, to interpretacja Bitwy Warszawskiej stała się przedmiotem...
Archiwum

PRL opowiada o Powstaniu

Bartosz Wójcik  2 sierpnia 2015
Czy rzeczywiście, w sferze – nazwijmy to – popkulturowej okresu słusznie minionego, sierpniowy zryw można uznać za pomijany?
Archiwum

Skomplikowana pamięć o AK

Bartosz Wójcik  1 sierpnia 2015
W ostatnich latach bardzo popularne stało się swoiste rewidowanie naszej najnowszej historii, którego wynik stanowią próby nowej jej interpretacji.
Archiwum

Londyn czy Paryż? Wizje drogi do Polski

Bartosz Wójcik  23 lipca 2015
Dwie polskie emigracje i dwie konkurencyjne wizje przyszłej Polski.
Archiwum

Nobliwi obrońcy robotników

Bartosz Wójcik  30 czerwca 2015
Niestety w cieniu owych sporów o tożsamość KOR-u pozostają tak zwani Starsi Państwo, a więc grupa wybitnych postaci, które mimo podeszłego wieku zaangażowały się w prace KOR.
Archiwum

Tragiczna rywalizacja w Podziemiu

Bartosz Wójcik  14 czerwca 2015
Popkulturowa prostota odwołań do legendy Żołnierzy Wyklętych i Armii Krajowej sugerowały wewnętrzną jednolitość Państwa Podziemnego.
Archiwum

Żegnamy świadków wielkiej historii

Bartosz Wójcik  3 maja 2015
Odszedł człowiek nieprzeciętny. Państwowiec, dwukrotny minister, przez lata dający świadectwo rzeczywistej roli Polskiego Państwa Podziemnego.
Archiwum

Narodowa czy ludowa? Endeckie zapożyczenia w PRL

Bartosz Wójcik  11 kwietnia 2015
Aby stworzyć wrażenie zjednoczenia szerokich mas wokół kierownictwa, potrzebna była sprawna adaptacja symboliki patriotycznej. Zwrócono się więc w stronę haseł charakterystycznych dla środowisk narodowych.
Archiwum

Kim byli Wyklęci?

Bartosz Wójcik  1 marca 2015
Dopiero przełom lat 1946 i 1947 przyniósł pewne zbliżenie pomiędzy dwoma największymi nurtami antykomunistycznego podziemia.
Archiwum

Pomożecie? Nie pomożemy!

Bartosz Wójcik  10 lutego 2015
O nastrojach najlepiej świadczy zachowanie jednej z włókniarek, która nawołującemu do wznowienia pracy wicepremierowi pokazała gołe pośladki.
Archiwum

Kiedy świętować?

Bartosz Wójcik  11 listopada 2014
Warto jednak pamiętać, że data najważniejszego z państwowych świąt nie od zawsze była oczywista, a ustalenie jej budziło wiele kontrowersji.