Przygotuj się do wyborów z Klubem Jagiellońskim! Poznaj nasze postulaty i odbierz pakiet świadomego obywatela
Bieżąca kampania wyborcza skupia się przede wszystkim na emocjach, przekazach dnia i zdawkowych sloganach. Chcąc to zmienić, stworzyliśmy pakiet świadomego obywatela! Nie chcemy biernie przyglądać się poczynaniom partii politycznych. Dlatego po raz pierwszy w historii naszej organizacji nie tylko oceniamy ostatnią kadencję parlamentu, ale wychodzimy z kompleksową propozycją wizji pozytywnej!
Klub Jagielloński od 2017 roku przygotowuje raport „Rząd pod Lupą”, który jest cenionym, syntetycznym podsumowaniem roku lub całej kadencji pracy polskiego rządu. Poprzednie jego edycje, tak jak i inne nasze raporty, udostępnione są dla szerokiego grona odbiorców. W tym roku prace nad raportem już trwają, czekając jedynie na Wasze wsparcie procesu wydawniczego. Biorąc pod uwagę, jak zła i niemerytoryczna jest bieżąca kampania, uznaliśmy jednak, że w tym roku „RpL” to za mało.
Dlatego już kilka miesięcy temu Centrum Analiz Klubu Jagiellońskiego poszerzyło przygotowania do jesiennej kampanii wyborczej o analizę sejmowej aktywności opozycji, jaka miała miejsce w całej mijającej kadencji. Uznaliśmy, że oprócz działań rządu, także monitoring działalności opozycji w najważniejszych obszarach powinien znaleźć swój raportowy ślad, aby poszerzyć spektrum wiedzy wyborców. Dopiero przecież zestawienie polityki rządu wraz z kontrpropozycjami opozycji może dać nam pełnię wiedzy o konkurencyjnych pomysłach na państwo, jakie przedstawiają oba bloki.
To jednak nie wszystko! Doświadczeni dotychczasowymi analizami programów wyborczych, które z kampanii na kampanię tracą na znaczeniu, postanowiliśmy stworzyć własne 21 postulatów wyborczych Klubu Jagiellońskiego!
W gronie członków Klubu Jagiellońskiego oraz po konsultacjach w gronie Darczyńców i Sympatyków Klubu przygotowaliśmy 21 tez, które wydamy jako opracowane przez ekspertów „21 postulatów wyborczych Klubu Jagiellońskiego”. To publikacja, która ma podnieść w debacie publicznej postulaty, które często nie cieszą zainteresowaniem ogólnopolskich mediów, a co za tym idzie, także polityków. Zależy nam, aby w tej kampanii pojawiły się tematy, które naprawdę uważamy za najważniejsze dla dobra Polski i Polaków.
Poniżej, dzień po dniu, publikować będziemy 21 postulatów wyborczych Klubu Jagiellońskiego w formie haseł, które w opracowanej formie przedstawimy w raporcie.
1. Podwyższenie i zróżnicowanie wynagrodzeń nauczycieli.
Uzasadnienie: Potrzeba podwyższenia wynagrodzeń nauczycieli i ich dalsza, automatyczna waloryzacja o inflację wynika ze spadku atrakcyjności nauczycielskiej profesji i powstania zjawiska negatywnej selekcji do zawodu. Zarazem dalsze znaczące podwyżki wynagrodzeń powinny iść w parze z reformą polegającą na lepszym wynagradzaniu lepszych nauczycieli. Podwyżki nie powinny więc obejmować wszystkich nauczycieli w równym stopniu, lecz bazować na ocenach ich pracy, co wymaga wcześniejszego przygotowania sprawiedliwego systemu oceny nauczycieli. Celem zróżnicowania jest zatrzymanie w szkołach publicznych najbardziej utalentowanych nauczycieli. O potrzebie jednoczesnego podniesienia i zróżnicowania pensji nauczyciela mówił w podcaście „Szanowne państwo” Jerzy Lackowski.
2. Wprowadzenie obowiązkowych standardów urbanistycznych.
Uzasadnienie: Polski system planowania przestrzennego potrzebuje wzmocnienia. Pozycja gminy jest zbyt słaba, by przeciwstawiać się lobby i grupom interesu takim jak deweloperzy. W efekcie bez odgórnego narzucenia norm dobrego planowania gminy wciąż będą mogły stosować ułomne rozwiązania w swojej polityce przestrzennej, a jednocześnie twierdzić, że wprowadzają ład. Postulujemy wprowadzenie obowiązkowych standardów urbanistycznych, które uniemożliwiłyby najbardziej rażące nadużycia. Standardy urbanistyczne powinny definiować ramowo zarówno kwestie dostępu do usług publicznych, takie jak maksymalne odległości do szkół czy dostęp mieszkańców do transportu publicznego, jak i maksymalne parametry dla samych budynków, np. intensywność zabudowy. System ten nie zastąpi planowania ani architektury, ale pozwoli gminom uwolnić się od zewnętrznej presji, a tym samym uniknąć najbardziej kuriozalnych i nieudanych realizacji. Postulat ten rozwijał na naszym portalu Leszek Wiśniewski.
3. Podniesienie wynagrodzeń urzędników przy jednoczesnym złagodzeniu przepisów umożliwiających zwolnienie.
Uzasadnienie: Administracja publiczna ma problem ze znalezieniem odpowiednich kandydatów na wiele stanowisk, ponieważ spada jej atrakcyjność i konkurencyjność wobec sektora prywatnego. Zmiana, by była skuteczna, musi być kompleksowa, stąd niniejszy postulat ma charakter pakietowy. Po pierwsze, należy zwiększyć wynagrodzenia osób z unikalnymi umiejętnościami kosztem dodatków stażowych, które nie mają wystarczającego uzasadnienia. Po drugie, należy wprowadzić automatyczną, coroczną waloryzację wynagrodzeń, aby zabezpieczyć trwałość relatywnej konkurencyjności wobec sektora prywatnego. Po trzecie, powyższym zmianom powinno towarzyszyć ułatwienie zwolnienia urzędnika, co przy obecnie obowiązujących przepisach jest bardzo trudne. O wyzwaniach pracy w administracji pisał Krzysztof Chmieliński w opracowaniu “Pracować po republikańsku. Marzenie o państwie jako dobrym pracodawcy”
4. Zwiększenie wydatków na szkolnictwo wyższe i naukę do 2% PKB.
Uzasadnienie: Obecnie Polska wydaje 1,1% PKB na szkolnictwo wyższe, co na tle innychpaństw rozwiniętych jest niską liczbą. Konsekwencją jest utrzymywanie niskiej jakości nauki i dydaktyki. Większe środki powinny zostać przeznaczone przede wszystkim na zwiększenie budżetu Narodowego Centrum Nauki. Obecne finansowanie pozwala bowiem na pokrycie jedynie 15% wniosków o badania, co zniechęca do ich podejmowania. Ponadto należy dofinansować uczelnie, w tym głównie podnieść wynagrodzenia kadry akademickiej. Obecnie ich poziom jest radykalnie niekonkurencyjny wobec ofert z sektora prywatnego, co powoduje negatywną selekcję kadry naukowej oraz obniżenie jakości badań z powodu konieczności łączenia pracy na uczelni z innymi aktywnościami pozwalającymi uzupełnić dochody. Utrzymanie obecnego poziomu wydatków na naukę grozi także zmniejszeniem atrakcyjności inwestycyjnej Polski, szczególnie w sektorach wiedzochłonnych. O postępującej pauperyzacji polskich uniwersytetów mówił w podcaście “Szanowne Państwo” Stanisław Mazur
5. Przeniesienie części urzędów poza Warszawę.
Uzasadnienie: Celem jest instytucjonalne wzmocnienie miast średnich tracących funkcje społeczno-gospodarcze i przełamanie „warszawocentryczności” polskich instytucji publicznych. Nie przesądzamy, które konkretnie instytucje powinny zostać przeniesione, jako że wymaga to analizy pod kątem kryteriów efektywności, uwzględniającej ryzyko zaburzenia pracy urzędów. Postulat zakłada ponadto, że siedziby nowo tworzonych instytucji powinny być domyślnie ustanawiane poza Warszawą. O potrzebie delokalizowania urzędów pisaliśmy w naszych opracowaniach, m.in. w raporcie “Deglomeracja czy degradacja? Potencjał rozwoju średnich miast w Polsce” autorstwa Łukasza Zaborowskiego.
6. Zwiększenie praw opozycji w Sejmie.
Uzasadnienie: Postulat zakłada przywrócenie dobrych obyczajów parlamentarnych i skuteczniejszą kontrolę opozycji nad działalnością rządu, co powinno wytworzyć presję na podnoszenie standardów rządzenia. W pakiecie nowych praw opozycja powinna mieć m.in. możliwość regularnego i nielimitowanego „przepytywania rządu” na wzór brytyjski. Wskazane jest też zagwarantowanie klubom i kołom opozycji prawa do wprowadzania własnych punktów do porządku obrad – po jednym dla każdego klubu i koła. W składach komisji sejmowych i senackich, a zwłaszcza we władzach tych komisji, zachowane powinny być w sposób konsekwentny proporcje odpowiadające liczebności poszczególnych klubów i kół, a także gwarantujące realną kontrolę parlamentu nad rządem. Rozwiązania te przedstawiliśmy w ramach Paktu demokratycznego w naszym politycznym happeningu, podczas którego zebraliśmy ponad tysiąc podpisów.
7. Wprowadzenie sądów pokoju.
Uzasadnienie: Postulat zakłada powołanie do istnienia sieci bardzo małych sądów do rozpoznawania drobnych spraw cywilnych i karnych. Tego rodzaju „mikrosądy” istnieją w wielu krajach i zgodnie z tradycją anglosaską, z której się wywodzą, określane są jako sądy pokoju. Istniały one również w Polsce, i to od czasów Księstwa Warszawskiego aż do lat międzywojennych, a ich przywrócenie może być remedium na przeciążenie sądów powszechnych sprawami bagatelnymi. Sędziowie pokoju powinni być wyłaniani w wyborach lokalnych, jako że muszą czuć się związani z lokalną społecznością i być przed nią odpowiedzialni. Wybory byłyby mechanizmem obywatelskiej kontroli nad sędziami i sposobem na rozluźnienie ich środowiskowej hermetyczności. O idei sądów pokoju pisał dla nas Jacek Sokołowski w raporcie “Równowaga i rewolucja. Założenia kompleksowej reformy wymiaru sprawiedliwości”.
8. Likwidacja parytetów na listach wyborczych.
Uzasadnienie: Obowiązujący obecnie system kwotowy zakłada, iż na listach wyborczych do Sejmu oraz do rad gmin liczących ponad 20 tysięcy mieszkańców udział kandydatek i kandydatów nie może stanowić mniej niż 35%. Jest to przejaw inżynierii społecznej nadmiernie ograniczającej wolność podmiotów politycznych. Ponadto konsekwencje rozwiązania są odwrotne od zamierzonych, ponieważ de facto uprzedmiotawia, a nie upodmiotawia kobiety, jako że ich obecność na listach jest postrzegana przez pryzmat konieczności spełnienia wymogu parytetu, a nie realnych kompetencji, nawet jeśli takowe posiadają. Postulat zakłada ponadto diagnozę, iż w polskiej polityce kobiecie nie jest trudniej zrobić karierę polityczną niż mężczyźnie, a nierównowaga liczbowa na korzyść mężczyzn wynika nie z dyskryminacji kobiet, ale zjawisk kulturowych, które nie wymagają odgórnej ingerencji. O tym, dlaczego parytety są złym pomysłem, pisała na naszym portalu Anna Szczerbata.
9. Dofinansowanie i popularyzacja punktów dziennej opieki.
Uzasadnienie: Obok żłobka i klubu dziecięcego dzienny opiekun jest jedną z przewidzianych w polskim prawie form instytucjonalnej opieki nad dziećmi, jednak w bardzo niewielkim stopniu wykorzystywaną. Liczne zalety instytucji opiekuna dziennego – przede wszystkim sprawowanie opieki w środowisku domowym bądź doń zbliżonym, ograniczona liczba dzieci umożliwiająca zindywidualizowany kontakt–skłaniają do spopularyzowania i dofinansowania tego niszowego obecnie rozwiązania. Dzięki możliwości wykorzystania prywatnych mieszkań i domów, bez konieczności drogich inwestycji, PDO jest szczególnie atrakcyjnym rozwiązaniem na obszarach wiejskich, gdzie z powodu małej liczby dzieci samorządy nie decydowały się na budowę infrastruktury żłobkowej i tym samym nie dawały możliwości instytucjonalnej opieki nad dziećmi młodym rodzicom. O instytucji PDO pisaliśmy w raporcie “Alternatywa dla żłobka. System opieki nad dziećmi do lat 3 w Polsce”.
10. Demokratyzacja wpływ partii politycznych na media publiczne.
Uzasadnienie: Aby ograniczyć patologię przejmowania pełnej kontroli nad mediami publicznymi przez koalicję rządową, należy zwiększyć liczbę członków Rady Mediów Narodowych, tak by każda partia przekraczająca w wyborach do Sejmu 5% poparcia miała w niej swoją reprezentację. Poza tym należy zwiększyć wymagany próg podejmowania decyzji w RMN do ⅔ składu, by do wyboru zarządów mediów konieczna było zgoda również części partii opozycyjnych. Taki wymóg zwiększyłby legitymizację decyzji, wymusił w Radzie współpracę i powstrzymywał najbardziej patologiczne wybory personalne. Ponadto RMN powinna mieć prawo do ingerencji w bieżącą pracę mediów publicznych, ale tylko przy zachowaniu warunku poparcia decyzji ⅔ składu Rady.
11. Zrównanie renty socjalnej z minimalnym wynagrodzeniem.
Uzasadnienie: Podniesienie renty socjalnej dla osób niepełnosprawnych do poziomu minimalnego wynagrodzenia, wynoszącego obecnie 3.490 zł brutto, jest zasadne, ponieważ obecna kwota renty, wynosząca 1.588,44 zł, nie pozwala na godne życie osobom, które nie są w stanie podjąć pracy zarobkowej, a często mają problemy z samodzielną egzystencją. Postulat odwołuje się do solidarności społecznej – dotyczy osób najbardziej potrzebujących wsparcia i pozbawionych możliwości zmiany własnej sytuacji życiowej. Zrównanie renty socjalnej z minimalnym wynagrodzeniem byłoby także zasadne ze względu na obowiązujący zakaz łączenia pracy z pobieraniem świadczenia pielęgnacyjnego przez opiekunów osób niepełnosprawnych dorosłych. Postulat dotyczy grupy prawie 300 tysięcy osób. O konieczności wsparcia osób z niepełnosprawnością pisał dla nas Rafał Bakalarczyk.
12. Wprowadzenie obowiązku odpracowania w Polsce bezpłatnych studiów.
Uzasadnienie: Skoro uzasadnieniem dla pokrywania przez budżet państwa studiów stacjonarnych jest zamiar wykształcenia osób, które następnie stworzą wartość dodaną dla polskiego społeczeństwa i gospodarki, to należy przyjąć, że taka umowa społeczna jest realizowana tylko przez osoby, które chociaż przez pewien okres po studiach pracują w Polsce. Wobec faktu, iż obecnie bezpośrednio po studiach część absolwentów wyjeżdża za granicę – często takich, których studia w Polsce (np. medyczne) były kosztowne – zasadne jest wprowadzenie obowiązku zapłaty za studia poprzez pokrycie ich kosztów podatkiem dochodowym odprowadzonym w Polsce. Osoby kontynuujące w Polsce karierę zawodową de facto w kilka lat odprowadzą kwotę odpowiadającą kosztowi studiów. Osoby przenoszące się za pracą za granicę powinny natomiast zostać objęte obowiązkiem spłaty zaciągniętego kredytu. Takie rozwiązanie powinno częściowo zniechęcić do emigracji zarobkowej.
13. Bezzwłoczne zamknięcie trwale nierentownych kopalń węgla.
Uzasadnienie: Nie ma żadnego uzasadnienia dla utrzymywania w Polsce trwale nierentownych kopalń węgla. Wydłużanie ich pracy obciąża finansowo przedsiębiorstwa z udziałem Skarbu Państwa. Górnictwo węgla powinno przejść proces audytu kosztów funkcjonowania kopalni oraz ekonomicznie dostępnych złóż węgla. Efektem audytu powinien być podział kopalni na: 1) rentowne, które należy utrzymać jak najdłużej; 2) nierentowne, ale zdolne do odzyskania rentowności po dokonaniu wymaganych inwestycji; 3) trwale nierentowne, które należy zamknąć bez zbędnej zwłoki. Aby uratować jak największą liczbę kopalni, należy przeprowadzić restrukturyzację i poddać cały sektor zasadom rachunku ekonomicznego, aby nie stanowił obciążenia dla finansów publicznych. Postulat ten rozwijał Paweł Musiałek w raporcie pt. “Zielony konserwatyzm”.
14. Deregulacja Kodeksu pracy przy jednoczesnym wzmocnieniu Państwowej Inspekcji Pracy.
Uzasadnienie: Obecnie obowiązujący Kodeks pracy, uchwalony w 1974 r., jest niedostosowany do realiów współczesnego rynku pracy. Ponadto jest przeregulowany i zawiera martwe przepisy, w efekcie przesadnie obciążając przedsiębiorców. Potwierdza to sporządzany przez Forum Odpowiedzialnego Rozwoju Indeks Elastyczności Zatrudnienia, w którym za 2020 r. Polska zajęła 27. miejsce na 41 badanych państw UE i OECD. Z kolei instytucjonalna słabość Państwowej Inspekcji Pracy sprawia, że wiele podstawowych praw pracowniczych nie jest respektowanych. Dlatego w parze ze wzmocnieniem PIP powinna iść deregulacja Kodeksu pracy, w tym zwiększenie elastyczności czasu pracy i mniej restrykcyjne regulacje dotyczące zatrudnienia. Postulat proponuje więc zmniejszenie liczby obowiązków zatrudniających przy ich jednoczesnym poważnym egzekwowaniu zamiast dotychczasowego szerokiego zakresu nieegzekwowanych praw. O potrzebie deregulacji Kodeksu pracy oraz wzmocnieniu PIP pisał dla nas Janusz Ruciński.
15. Rozszerzenie zakazu reklamy alkoholu.
Uzasadnienie: Art. 13 ustawy o wychowaniu w trzeźwości zakazuje reklamy alkoholu, ale nie dotyczy to piwa. Jest to norma niekonsekwentna, zwłaszcza wziąwszy pod uwagę, że część osób pijących alkohol nałogowo bądź ryzykownie konsumuje go również w postaci alkoholi lekkich. Ponadto należy doprecyzować przepisy ustawy w sposób, który rozwieje wątpliwości, czy publiczna promocja alkoholu obejmuje również media społecznościowe. Postulat wynika z faktu częstego reklamowania alkoholu w mediach społecznościowych przez tzw. influencerów, którzy tą drogą omijają postanowienia ustawy. Rozszerzenie zakazu reklamy ma na celu przeciwdziałanie problemowi alkoholizmu. O katolickim podejściu do alkoholu na portalu mówił brat Damian Napiwodzki.
17.
18.
19.
20.
21.
Co więcej, w oparciu o wybrane przez naszych Sympatyków i Darczyńców 21 postulatów wyborczych tworzymy swoisty „latarnik wyborczy” Klubu Jagiellońskiego. Zwracamy się do komitetów wyborczych poszczególnych partii o ustosunkowanie się do naszych postulatów. Dzięki temu każdy użytkownik aplikacji będzie mógł sprawdzić, w ilu procentach zgadza się z postulatami Klubu Jagiellońskiego oraz jak blisko jest mu do poglądów na kwestie zgłoszone nam przez partie polityczne. Premiera aplikacji nastąpi w drugiej połowie września.
Liczymy, że wysiłek przez nas wykonany wraz z Twoim wsparciem finansowym podniesie poziom debaty publicznej oraz pozwoli nam zaprezentować ważne postulaty szerszemu gronu odbiorców. Wesprzyj nas – zostań świadomym obywatelem i zmieniaj polską debatę publiczną!
Pakiet Obywatel – 39 zł
Otrzymujesz papierowy, kilkudziesięciostronicowy raport „21 postulatów wyborczych Klubu Jagiellońskiego” wraz z plakatem i zakładką. Okładka może ulec zmianie.
Pakiet Społecznik – 79 zł
Otrzymujesz papierowy, kilkudziesięciostronicowy raport „21 postulatów wyborczych Klubu Jagiellońskiego” oraz papierowy, kilkudziesięciostronicowy raport „Opozycja pod Lupą” wraz z plakatem i zakładką. Okładka może ulec zmianie.
Pakiet Państwowiec – 130 zł
Otrzymujesz papierowy kilkudziesięciostronicowy raport „21 postulatów wyborczych Klubu Jagiellońskiego” oraz papierowy, kilkunastostronicowy raport „Opozycja pod Lupą”, a także papierowy, blisko dwustustronicowy raport „Rząd pod Lupą” wraz z plakatem i zakładką. Okładka może ulec zmianie.
Aby móc realizować cele statutowe, potrzebujemy Twojego wsparcia finansowego. Zbiórka trwa do końca września, a pakiety zostaną wysłane 2 października, aby dotarły do Ciebie przed samymi wyborami.
Dokonując wpłaty za pośrednictwem powyższego formularza płatności, możesz przekazać nam środki błyskawicznie, a licznik wpłat zostanie zaktualizowany w ciągu kilku minut.
WAŻNE: Ze względu na potrzebę późniejszego kontaktu w sprawie wysyłki prosimy o podawanie aktualnego adresu mailowego! Skontaktujemy się z Tobą najpóźniej 24 godziny od transakcji.
Wszelkie pytania i wątpliwości prosimy kierować na adres mailowy: [email protected]
Dziękujemy!