Znikające miliardy. Raport CA KJ

Zjawisko przerzucania dochodu do obcych jurysdykcji podatkowych realizowane za pomocą cen transferowych kosztuje polski budżet co najmniej 10 miliardów złotych rocznie – informują w raporcie Piekarz i Miarkowski.

Radosław Piekarz i Aleksy Miarkowski, eksperci CA KJ ds. podatków i finansów publicznych przygotowali raport dotyczący zjawiska unikania opodatkowania w Polsce.

– Chcemy wprowadzić temat drenażu finansów do debaty publicznej o polskim systemie podatkowym na bardziej merytoryczny poziom. Zjawisko przerzucania dochodu do obcych jurysdykcji podatkowych realizowane za pomocą cen transferowych kosztuje polski budżet co najmniej 10 miliardów złotych rocznie – stwierdzają autorzy raportu.

Piekarz i Miarkowki udowadniają w swoim opracowaniu m.in, że w Polsce występuje zjawisko erozji wpływów z podatku CIT, że zjawisko to jest powiązane z transferowaniem przez podatników dochodów do krajów o korzystniejszych systemach podatkowych (raje podatkowe), oraz że straty związane z erozją wpływów z podatku CIT dotyczą nie tylko budżetu państwa, ale również budżetów samorządowych.

Nie istnieją badania naukowe ani opracowania Ministerstwa Finansów, które wskazywałyby na wielkość strat budżetowych spowodowanych transferem dochodów za granicę. Niniejszy raport prezentuje pierwsze w Polsce szacunkowe wyliczenie w tym względzie, oceniając straty budżetu państwa na co najmniej 10 miliardów złotych – stwierdzają autorzy i informują, z czego te straty wynikają:

– Straty wynikają ze słabości instytucjonalnej i kadrowej polskiego fiskusa. Kontrole w zakresie cen transferowych są rzadkie i nie poprzedzone tzw. analizą ryzyka. Podmioty do kontroli typowane są więc na zasadzie losowej, a nie według rzeczywistego potencjału w zakresie transferowania dochodu. Urzędnicy fiskusa nie mają dostępu do podstawowych narzędzi kontroli cen transferowych, takich jak bazy danych sprawozdań finansowych oraz bazy powiązań kapitałowych i osobowych pomiędzy podmiotami działającymi na rynku.

Eksperci proponują trzypunktowe remedium dla opisanej sytuacji – po pierwsze, wyposażenie urzędników fiskusa w wiedzę niezbędna do walki z patologią cen transferowych. Po drugie, wprowadzenie zasady powiązania kontroli skarbowej w zakresie cen transferowych z poziomem ryzyka związanego z transferem dochodu za granicę. Po trzecie, Ministerstwo Finansów powinno opracować wytyczne w kwestii cen transferowych dla przedsiębiorców.