39 Horyzont Jagielloński
Poniżej prezentujemy skrót informacji z najnowszego Horyzontu Jagiellońskiego. To publikowany cyklicznie przegląd najważniejszych faktów, analiz i komentarzy z ostatniego tygodnia.
Polska (Bartosz Bieliszczuk)
Niemiecka prasa: Niemcy chcą być kochani, a Tusk przeholował
Gazeta „Der Tagesspiegel” broni Berlina przed krytyką Donalda Tuska w kwestii zbyt dużego uzależnienia Niemiec od dostaw gazu z Rosji. “(…) Ugodowość Niemców powoduje, że unikają oni konfliktów i nawet w przypadku jaskrawych naruszeń prawa starają się raczej uspakajać, zamiast zastosować sankcje” – pisze dziennik. Dodaje również, że Niemcy mają problemy ze stawieniem czoła konfliktom, takim jak wokół Krymu, gdyż “(…) chcą dziś być kochani [sic!] i nie chcą, by się ich bano”.
Donald Tusk został również skrytykowany przez “Frankfurter Allgemeine Zeitung”. Jak pisze gazeta: „Polski premier, Donald Tusk uważa, że niemiecka zależność od gazu poważnie ogranicza niezależność Europy (…) Tą wypowiedzią przeholował. Tusk chce skłonić Merkel do utwardzenia stanowiska. Jest to też spowodowane frustracją Polski niemiecką polityką klimatyczną i energetyczną”
Polskie media donoszą o namierzeniu przez ABW i SWW białoruskich szpiegów. W ostatnich tygodniach z naszego kraju wydalony został attache wojskowy białoruskiej ambasady – materiały przeciw niemu zebrał kontrwywiad ABW. Inny ze szpiegów (miał zostać złapany “na gorącym uczynku”) został namierzony również przez Agencję; nie podano jednak szczegółów dot. zatrzymania. W tym samym czasie ujawniony został również fakt zatrzymania przez SWW już dwa lata temu szpiega z Białorusi, który wcześniej był informatorem Wojskowych Służb Informacyjnych. Jak powiedział jeden ze śledczych: “W rzeczywistości był dezinformatorem”. Komentatorzy podkreślają ścisłą współpracę służb wywiadowczych Rosji i Białorusi.
MON szybciej zakupi drony dla armii
Ministerstwo Obrony Narodowej w ciągu kolejnych dziesięciu lat ma w planach zakup ok. 90 zestawów bezzałogowych statków powietrznych (MON ma wydać na to ok. 3 mld zł). Ze względu na sytuację na Ukrainie plany jednak przyspieszyły, a rzecznik MON zapewnia, że w tym roku odbędzie się przetarg na drony taktyczne średniego zasięgu i mini bezpilotowce. Jak twierdzi gen. Waldemar Skrzypczak: “Polska armia wciąż nie dysponuje bezpilotowcami rozpoznawczo – uderzeniowymi, zdolnymi do przenoszenia precyzyjnych pocisków. To przyszłościowa broń i powinniśmy ją mieć w arsenale”. W prace nad dronami zaangażowane są Polskie firmy i uczelnie, m.in. WB Electronics i WAT.
W związku z kryzysem ukraińskim nad Polskę i Rumunię został wysłane dwa natowskie samoloty systemu AWACS (Airborne Warning and Control System) – Boeing E-3 Sentry. Każdy z nich posiada stację radiolokacyjną o zasięgu ok. 400 km. System ten służy wczesnemu ostrzeganiu oraz kierowaniu siłami powietrznymi. Zadaniem samolotów ma być monitorowanie sytuacji na Ukrainie.
Służba w Narodowych Siłach Rezerwowych będzie atrakcyjniejsza
W zeszłym tygodniu posłowie uchwalili zmiany legislacyjne, na których mają skorzystać żołnierze NSR. Wśród korzystnych zmian Ministerstwo Obrony Narodowej wymienia: skrócenie okresu służby przygotowawczej dla żołnierzy posiadających już niektóre z wymaganych umiejętności; ułatwienia dla pracodawców zatrudniających żołnierzy rezerwy; korzystniejsze naliczanie należności za ćwiczenia oraz premie za podnoszenie kwalifikacji.
Unia Europejska (Bartłomiej Sawicki)
Komisja Europejska otwiera jednostronnie rynek dla towarów z Ukrainy
W minionym tygodniu Komisja Europejska zaproponowała jednostronne otwarcie unijnego rynku dla eksportu z Ukrainy. Jest to pierwszy z elementów planu pomocy dla Ukrainy, który przewiduje łączną pomoc w wysokości 11 mld euro. Zdaniem urzędników z Brukseli, dzięki tej decyzji znoszącej taryfy celne, eksporterzy z Ukrainy zaoszczędzą 500 mln euro rocznie. Najwięcej skorzysta sektor rolniczy – około 400 mln euro. Preferencjami zostanie objęte 82,2% eksportu ukraińskiego sektora rolnego, ale w przypadku niektórych produktów ustalone zostaną bezcłowe kwoty importowe. Unijne zwolnienia handlowe obejmą również 83,4% produktów ukraińskiego wytwórstwa spożywczego. Unia zniesie także cła na 94,7% ukraińskich produktów przemysłowych, a na pozostałe taryfy zostaną obniżone. Ułatwienia musi jeszcze zaaprobować europejski parlament oraz Rada Unii Europejskiej. Przepisy przejściowe mają obowiązywać do listopada, czyli do czasu, kiedy spodziewane jest podpisanie umowy o pogłębionej i całościowej strefie wolnego handlu (DCFTA) w ramach Umowy Stowarzyszeniowej.
Rośnie konsumpcja energii ze źródeł odnawialnych
Od 2004 roku udział energii ze źródeł odnawialnych w konsumpcji energii wzrósł z 8,3% w 2004 roku do 14,1% w 2012 roku. Wzrost udziału energii ze źródeł odnawialnych w bilansie energetycznym odnotowano we wszystkich krajach. Najwyższy wskaźnik osiągnęła w Szwecja (51%), Łotwa (35,8%), Finlandia (34,3%) i Austria (32,1%), a najniższy udział zaobserwowano na Malcie (1,4 %), w Luksemburgu (3,1%) w Wielkiej Brytanii (4,2%) i w Holandii (4,5%). W Polsce udział energii odnawialnej w 2012 roku wyniósł 11%, rok wcześniej było to 10,4%. Do 2020 roku Polska powinna osiągnąć 15% udział energii odnawialnej w bilansie energetycznym. Pierwszym krajami, które spełniły już wymogi w zakresie udziału energii odnawialnej na 2020 r. są Szwecja, Estonia oraz Bułgaria.
Parlament Europejski negatywnie o Gazociągu Południowym
Parlament Europejski podczas zeszłotygodniowego posiedzenia przegłosował m.in. rezolucję dotyczącą Partnerstwa Wschodniego, gdzie znalazł się zapis krytykujący powstanie południowej sieci rosyjskich gazociągów, omijającej Europę Środkową-Wschodnią. W rezolucji Parlamentu Europejskiego z dnia 12 marca 2014 r. w sprawie oceny i wyznaczenia priorytetów w stosunkach UE z państwami Partnerstwa Wschodniego czytamy m.in. że Europarlament „uznaje, że zależność energetyczna krajów Partnerstwa Wschodniego od państw trzecich oraz niewłaściwa dywersyfikacja dostaw komplikuje dynamikę integracji europejskiej w tym zakresie” oraz „przypomina, że projekty, takie jak Gazociąg Południowy zwiększają zależność UE od rosyjskiego gazu, oraz wzywa Komisję i państwa członkowskie do szybkiego uruchomienia projektów, które pomogą złagodzić skutki tego stanu rzeczy”. Autorami tego zapisu są polscy eurodeputowani Paweł Zalewski oraz Krzysztof Lisek. Wcześniej, w ramach unijnych sankcji wobec Rosji, Komisja Europejska zawiesiła rozmowy z Rosjanami dotyczące wydania im pozwoleń niezbędnych do funkcjonowania gazociągu w państwach Unii Europejskiej. Bruksela nie zgadzała się wcześniej na wyłącznie tego gazociągu spod zapisów trzeciego pakietu energetycznego, uznając, że wcześniej zawarte bilateralne umowy między Gazpromem a członkami Europejskiej Wspólnoty Energetycznej godzą w zapisy unijnego prawa.
Grupa Wyszehradzka (Joanna Babiarz, Tomasz Romanowski)
Cyberprzestępczość i korupcja zmorą Węgier
Niepokojące sygnały płyną z lektury najnowszego raportu PricewaterhouseCoopers (PwC) odnośnie przestępczości ekonomicznej ma obszarze Węgier. Jak donoszą autorzy dokumentu, z przeprowadzonych przez nich badań wynika jednoznaczny wzrost przestępczość cybernetycznej nad Dunajem. Aż 17% przedsiębiorstw doświadczyło ataków cybernetycznych, podczas gdy w identycznym badaniu PwC z 2011 roku tylko 4% respondentów miało styczność z tego typu przestępczością. Problemem, który napotykają węgierscy biznesmeni jest najczęściej oszustwo pracownika (63% firm) oraz korupcja i łapówkarstwo (35%); wielu respondentów wskazało na łapówki jako powód, dla którego ich konkurenci często uzyskiwali lepsza pozycję rynkową. Z kolei 25% respondentów w badaniu PwC jako problem ekonomiczny przedstawiało również pranie brudnych pieniędzy i nadużycia finansowe z tytułu sprawowania funkcji publicznych.
W środę 12 marca prezydent Czech, Milos Zeman wyraził nadzieję, że obecny kryzys związany z sytuacją w Kijowie będzie katalizatorem dla przyspieszenia prac nad stworzeniem wspólnotowej Armii Europejskiej. Armia ta, zdaniem prezydenta, jest ważna zarówno jako gwarant bezpieczeństwa, jak i jako kolejny etap postępującej integracji europejskiej. Wspólna Armia ma służyć jako skuteczne wsparcie dla działającego z coraz większym trudem NATO. „Poza Stanami Zjednoczonymi, NATO potrzebuje rozwinięcia drugiego filaru [na którym opierać się będzie sojusz]” – mówił w wywiadzie dla prasy Zeman. Z informacji, które Czesi zdobyli w Parlamencie Europejskim, możliwy termin dla powstania Unijnej Armii to perspektywa 10-15 lat. Prezydent krytycznie odniósł się do wydatków czeskiego państwa, które od 2004 roku nie spełnia wymogu przeznaczania 2% PKB na obronność kraju, w zamian oferując niewiele ponad 1% PKB. Wskazał również na nieudane inwestycje (m.in. nieudolna modernizacja czołgów T-72) jako marnotrawienie wojskowego budżetu.
Wyszehradzka Grupa Bojowa coraz bliżej
Efektem spotkania w piątek 14 marca w Wyszehradzie Ministrów Obrony Polski, Węgier, Czech i Słowacji jest porozumienie w sprawie powstania wspólnej Grupy Bojowej. Ta licząca 3000 żołnierzy grupa formalnie powstać ma w 2016 roku, jednak jej pierwsze wspólne manewry przeprowadzone zostaną już w tym roku, o czym wspominał w rozmowie z portalem „Polska Zbrojna” minister obrony narodowej Węgier, Csaba Hende. Poza tematem grupy bojowej Ministrowie poruszyli równie kwestie dalszej koordynacji wspólnej polityki w obszarze Unii Europejskiej oraz postawę Grupy Wyszehradzkiej wobec sytuacji na Ukrainie.
W zeszłym tygodniu minister spraw zagranicznych Republiki Czeskiej, Lubomír Zaorálek, przyjmował w Pałacu Czernińskim w Pradze malezyjskiego ministra spraw zagranicznych, Anifaha Amana. Powodem wizyty Amana w Czechach było nawiązanie ścisłej współpracy pomiędzy tymi krajami na płaszczyźnie ekonomicznej, politycznej oraz oświatowej. Rozmowy między ministrami dotyczyły również potencjalnej współpracy Malezji z Unią Europejską, którą Republika Czeska zobowiązała się zainicjować.
W tym samym czasie Zaorálek odbył telekonferencję z ministrem spraw zagranicznych Korei Południowej, Yun Byung-se. Tematem rozmów była obecna sytuacja na Półwyspie Koreańskim oraz program atomowy Korei Północnej, który jest przedmiotem obaw jej sąsiadów. Czeski minister zaprosił do swego kraju koreańskiego ministra i wyraził nadzieję, że złoży on wizytę razem z prezydent Korei, Park Geun-hye.
Wschód (Adrian Koładka)
Rosja narusza przestrzeń powietrzną Gruzji
Kilka rosyjskich helikopterów przeleciało nad kontrolowanymi przez Tbilisi obszarami: Gori, Kaspi, Zugdidi, naruszając tym samym przestrzeń powietrzną Gruzji. Władze gruzińskie określiły incydent jako „kolejną rosyjską prowokację w związku z wydarzeniami na Ukrainie”. Prezydent Giorgi Margwelaszwili, komentując posunięcie Moskwy stwierdził, iż „powinniśmy być niezmiernie ostrożni, by nie dać się sprowokować”. „Odpowiadamy na takie działania skoordynowaną współpracą z partnerami” – dodał.
Liberalizacja reżimu wizowego UE- Azerbejdżan
„Umowa o ułatwieniach wizowych między Baku a Brukselą może wejść w życie pod koniec bieżącego roku”- oświadczyła Malena Mard, szefowa Delegacji Unii Europejskiej w Azerbejdżanie. Zdaniem Mard podpisana na ubiegłorocznym szczycie Partnerstwa Wschodniego umowa przyczyni się do pogłębienia zbliżenia między stronami. Polityk dodała, że „kontynuowane są rozmowy w sprawie umowy stowarzyszeniowej” jednakże, jak podkreśliła, członkostwo Azerbejdżanu w Unii nie jest brane pod uwagę.
Tadżykistan oczekuje rosyjskiego wsparcia w dziedzinie energetyki
Mahmadsaid Ubaidullojew, przewodniczący Zgromadzenia Narodowego Tadżykistanu, podczas rozmów z przewodniczącą Rady Federacji, Walentiną Matwijenko wyraził nadzieję, iż Moskwa udzieli Duszanbe wsparcia w realizacji projektów budowy hydroelektrowni. Współpraca w ramach niektórych projektów tego rodzaju jest już obecnie negocjowana.
Kazachstan: dyplomatyczne gesty w związku z kryzysem krymskim
Prezydent Nursułtan Nazarbajew odbył rozmowę telefoniczną z Barackiem Obamą, w trakcie której obaj politycy potwierdzili zainteresowanie jego pokojowym zakończeniem konfliktu. Prezydenci podkreślili także znaczenie przestrzegania zasady suwerenności i integralności terytorialnej państw. Zdaniem Obamy Kazachstan powinien odegrać aktywną rolę w „poszukiwaniu pokojowego rozwiązania problemów na Ukrainie”. Warto dodać, że prezydent Kazachstanu rozmawiał w tej sprawie takżez kanclerz Angelą Merkel.
Europa Południowo-Wschodnia (Bartłomiej Rusin)
Rusza budowa gazociągu Bułgaria – Turcja
Właśnie zakończono wszelkie prace projektowe, w których uczestniczyli przedstawiciele obu stron. Stronę bułgarską reprezentowali w rozmowach specjaliści z Ministerstwa Gospodarki i Energetyki oraz koncernów „Bulgargaz” i „Bulgartransgaz”. Prace udało się przyspieszyć dzięki spotkaniu ministrów energetyki Dragomira Stojnewa i Tanera Jildiza do jakiego doszło w styczniu 2014 roku.
Każdy z krajów zobowiązał się do budowy odcinka gazociągu na swoim terytorium. Jednocześnie mają być prowadzone badania i analizy, które pozwolą określić wszystkie koszta, związane z realizacją projektu, a także określić zainteresowanie i wielkość rynku dla przyszłej sprzedaży gazu przesyłanego tą drogą. Budową gazociągu zainteresowana jest też od początku UE. Komisja Europejska stwierdziła, że budowa tego połączenia leży we „wspólnym interesie” wszystkich krajów Europy i jako taka służyć ma dywersyfikacji dostaw energii.
Rekonstrukcję rządu wymusił rozpad koalicji rządzącej, którą opuściła Partia Demokratyczna (DIKO). Liderzy ugrupowania przeciwni są polityce prezydenta Nikosa Anastasiadisa, który dąży do wznowienia rozmów na temat zjednoczenia Cypru, podzielonego na część grecką i turecką po inwazji z 1974 roku. Powołanych zostało trzech nowych ministrów – Kostas Kadis (Minister Edukacji), Marios Demetriades (Minister Komunikacji) i Philippos Patsalis, który obejmie resort zdrowia. Jedynym, który pozostał na zajmowanym stanowisku jest minister energetyki, George Lakkotrypis, który wcześniej opuścił szeregi DIKO. Zmiana dotyczy również Tasosa Mitsopoulosa, którego mianowano ministrem obrony. Wcześniej kierował on resortem komunikacji.
Przyspieszone wybory parlamentarne, których datę wyznaczono na 16 marca 2014 roku, są wynikiem decyzji prezydenta Serbii Tomislawa Nikolicia, który dekret o rozwiązaniu parlamentu podpisał jeszcze w styczniu tego roku. Na przyspieszonych wyborach najbardziej zależało liderom współrządzącej Serbskiej Partii Postępu (SNS), którzy liczą na zwycięstwo i przejęcie pełni władzy.
Sondaże przedwyborcze dawały „postępowcom” ponad 40% głosów i wydaje się, że powinni bez trudu uzyskać podobny wynik wyborczy. Problemem może okazać się jednak samodzielne sformowanie gabinetu, co będzie wymagało utworzenia koalicji. W sondażach drugie miejsce przypadało partii socjalistycznej, kierowanej przez dotychczasowego premiera Ivicę Daczicia. Nowy rząd stanie przed szeregiem trudnych do rozwiązania problemów: redukcją prawie 29% bezrobocia, kontynuowaniem rozmów o akcesji z UE, restrukturyzacji nierentownych przedsiębiorstw, a także walki z ogólnym poczuciem beznadziei i braku perspektyw wśród społeczeństwa.
Wybory parlamentarne przeprowadzane są równolegle z wyborami lokalnymi w Belgradzie i kilku innych miastach kraju. Uczestniczy w nich ponad 700 obserwatorów z kraju i zagranicy.
Ameryka Północna i Południowa (Maria Płudowska)
Wizyta premiera Kanady na Ukrainie
Kanadyjski Minister Spraw Zagranicznych, John Baird poinformował o planowanej na 22 marca wizycie premiera Kanady Stephena Harpera na Ukrainie. Premier Kanady spotka się z Arsenijem Jaceniukiem, premierem Ukrainy oraz odwiedzi Krym. Ameryka Północna popiera Kijów twierdząc, że działania strony rosyjskiej ograniczają niepodległość Ukrainy. W kolejnych dniach swojej wizyty premier Kanady odwiedzi Holandię oraz Berlin, gdzie omówione zostaną dalsze posunięcia względem Rosji. Rząd kanadyjski opowiada się za nałożeniem dużych sankcji gospodarczych na Kreml, jeśli Rosjanie nie zmienią swojej ekspansyjnej polityki względem Ukrainy.
Kolejne ofiary antyrządowych manifestacji w Wenezueli
Prezydent Wenezueli Nicolas Maduro zapowiada, że nie ustąpi z pełnionego urzędu. Ubiegły tydzień przyniósł kolejne ofiary śmiertelne. Media informują o dwóch osobach zastrzelonych przez snajperów. Jedną z nich był protestujący student, drugą czterdziestoletni mężczyzna. Takie incydenty jedynie zaostrzają sytuację i popychają demonstrantów do kolejnych aktów przemocy. Opozycjoniści nie zamierzają się poddawać, a ich demonstracje przybierają coraz radykalniejsze formy. Zamieszki trwają od 12 lutego i według udostępnianych raportów zginęło w nich 25 manifestantów, głównie studentów.
Afryka (Wojciech Gil)
Korea Północna odpiera zarzuty o zaangażowanie w wewnętrzny spór libijski
Władze w Phenianie ogłosiły w zeszłym tygodniu że nie mają one nic wspólnego z tankowcem, który opuścił port w libijskim mieście As–Sidra. Statek o nazwie „Morning Glory”, przybił do niekontrolowanego przez władze centralne w Trypolisie portu 5 marca br., gdzie został następnie załadowany ładunkiem ok. 234 tys. baryłek ropy naftowej. Tankowiec, który był podejrzewany o przynależność do floty Korei Północnej opuścił (pomimo blokady zorganizowanej przez libijską marynarkę wojenną) port i udał się w kierunku wód terytorialnych Egiptu. Incydent ten stał się jednym z głównych czynników, które doprowadziły do odsunięcia od władzy dotychczasowego premiera Libii – Alego Zeidana. Jego miejsce zajął minister obrony, Abdullah al–Thanni.
Prezydent Gambii ogłosił odejście kraju od języka angielskiego
W ubiegły piątek prezydent Republiki Gambii, Yahya Jammeh, poinformował opinię publiczną o idei zrezygnowania z języka angielskiego jako oficjalnego języka tego państwa. Jammeh nie ogłosił jednak, jaka będzie alternatywa dla angielskiego, oświadczył jedynie że „Gambijczycy będą mówili w swoim własnym języku”. Obecnie, obywatele Gambii (ok. 1,9 mln ludzi) posługują się głównie językami Mandingo, Fula i Wolof. Zachodnioafrykańskie państwo pomimo swojego niewielkiego znaczenia zyskało w ostatnim okresie czasu duży rozgłos, m.in. z powodu autokratycznych metod rządzenia prezydenta Jammeha, który w 2012 r. wydał na karę śmierci dziewięciu oponentów politycznych. Ponadto, za jego decyzją Gambia w październiku ubiegłego roku opuściła Wspólnotę Narodów, która została przez Jammeha określona „ugrupowaniem neokolonialnym”.
W zeszły czwartek, 13 marca, zmarł długoletni prezydent Sierra Leone, Ahmad Tejan Kabbah. Pełniący urząd w latach 1996-1997 oraz 1998-2007. Kabbah zasłynął pokojową formą sprawowania władzy, czego rezultatem było m.in. zakończenie jednego z najbardziej brutalnych konfliktów w Afryce – trwającej 11 lat wojny domowej. Również podczas rządów Kabbaha do Sierra Leone zostały wysłane siły Organizacji Narodów Zjednoczonych (UNAMSIL), które w znacznym stopniu przyczyniły się do stabilizacji tego kraju. Rząd we Freetown ogłosił trwającą 7 dni żałobę narodową oraz przeprowadzenie pogrzebu byłego prezydenta z pełnym ceremoniałem państwowym.
Bliski Wschód (Mateusz Ryszawy)
Syryjski parlament zatwierdził nowe prawo wyborcze
Parlament Syrii jednogłośnie zatwierdził nową ordynację wyborczą, mającą przynajmniej w teorii umożliwić start w wyborach prezydenckich dla kandydatów innych niż obecny prezydent Baszszar al-Assad. Za cztery miesiące, 17 lipca prezydent kończy swoją siedmioletnią kadencję, według syryjskich urzędników wybory odbędą się zgodnie z terminem. Baszsz al-Assad oficjalnie nie podjął jeszcze decyzji na temat swego ewentualnego startu w wyborach, zasugerował jednak niedawno, że mógłby wziąć w nich udział. Dotychczas od przejęcia w Syrii władzy przez Partię Baas zarówno obecny prezydent jak i jego ojciec-poprzednik nie mieli kontrkandydatów podczas wyborów prezydenckich. Działający z ramienia ONZ mediator Lakhdar Brahimi stwierdził, iż ewentualna reelekcja Bashara al-Assada znacząco utrudni negocjacje pokojowe.
Iran podpisał umowę na eksport 10 miliardów m3 gazu rocznie do Omanu. Umowa, warta 1 miliard dolarów obejmuje również budowę rurociągu dnem Zatoki Perskiej. Porozumienie zostało podpisane w czasie pierwszej wizyty prezydenta Iranu Hasana Rouhaniego w stolicy Omanu – Maskacie. Umowa została zawarta na podstawie zeszłorocznych ustaleń, przewidujących rozpoczęcie sprzedaży irańskiego gazu do Omanu od 2015 roku. Porozumienie miało być zawarte na okres 25 lat i mieć wartość 60 miliardów dolarów. Energochłonna gospodarka Omanu potrzebuje coraz większych ilości surowców energetycznych, stąd też Oman nie pierwszy raz podpisuje podobny kontrakt z Iranem. Wcześniej w roku 2003 i 2007 zawierano podobne porozumienia, w ich skład wchodziła również zgoda na przetwarzanie irańskiego gazu przez Oman. Umowy te nie zostały jednak sfinalizowane z powodu nacisków Stanów Zjednoczonych.
Izraelskie samoloty wojskowe ostrzelały 29 celów znajdujących się w Strefie Gazy w odpowiedzi na wystrzelenie z tego regionu dużej ilości rakiet. Siły Obronne Izraela uderzyły na bazy Hamasu oraz zbrojnego ramienia Palestyńskiego Islamskiego Dżihadu, który prawdopodobnie stoi za odpaleniem na Izrael około 60 rakiet. Była to największa wymiana ognia od zakończenia w listopadzie 2012 roku konfliktu pomiędzy Izraelem a Palestyńczykami ze Strefy Gazy.
Azja Pacyficzna (Ewa Strankowska, Wojciech Jakóbik)
Chiński myśliwiec bazuje na technologiach skradzionych Lockheed Martin
Jak podaje portal ekspercki „The Free Beacon” operacja szpiegowska Państwa Środka sprzed siedmiu lat przyniosła skutki. Chińska jednostka wojskowa nazwana Biurem Rekonesansu Technicznego zlokalizowana w Czengdu, za pomocą długofalowej operacji „Byzantine Hades” przejęła od firmy Lockheed Martin informacje techniczne na temat samolotu amerykańskiego F-35. Przekazała je potem do państwowej Korporacji Przemysłu Awiacyjnego. Ta z kolei pozwoliła swojej spółce-córce – Grupie Przemysłu Samolotowego w Czengdu – na wykorzystanie materiałów przy konstrukcji samolotu J-20 zaprezentowanego przez Chińczyków podczas wizyty sekretarza obrony USA Roberta Gatesa w Pekinie w 2011 roku. Kradzież danych została już potwierdzona. Wiadomo też jakie technologie wykradli chińscy hakerzy. Chodzi o sensory, celownik elektrooptyczny zamontowany pod nosem J-20 oraz maskowanie skróconych dysz odrzutowca zmniejszające wykrywalność przez radar. Eksperci podkreślają, że chiński samolot jest póki co prototypem. Lot próbny odbył się pierwszego marca 2014 roku. J-20 ma mieć większe możliwości niż F-22 ale nie dorównywać nimi F-35. Ze względu na większy luk bombowy, prawdopodobnie będzie służył do bombardowań, być może przy użyciu pocisków przeciwko lotniskowcom (carrier-killer), które opracowali Chińczycy.
Nie będzie rewizji japońskich przeprosin wobec seksualnych niewolnic z 1993
Japoński Sekretarz Stanu, Yoshihide Suga oficjalnie poinformował, że rząd japoński nie zamierza poddać rewizji publicznych przeprosin udzielonych ofiarom seksualnego niewolnictwa, do którego żołnierze japońscy podczas II wojny światowej zmuszali Koreanki i Chinki (tzw.„pocieszycielki” były często siłą rekrutowane do „stacji pocieszenia”, w których japońscy żołnierze mogli dawać upust swym rządzom). To oświadczenie odnosi się do niedawnych zapowiedzi zbadania podstaw „Oświadczenia Kono”, które wywołały szereg negatywnych komentarzy. Wypowiedziała się m.in. sama prezydent Korei Południowej, która powiedziała że dalsze zaprzeczanie historii wpłynie na znaczne pogorszenie relacji koreańsko-japońskich. Podkreśliła ona również znaczenie pomocy, która powinna być udzielona dla byłych ofiar japońskich żołnierzy (a której poziom jest obecnie bardzo niski). Także w relacjach Chin z Japonią pojawiły się w ostatnich miesiącach napięcia związane z oficjalnym propagowaniem japońskiej wersji historii, w której okupacja Chin określana jest jako okres który przyczynił się do pokoju i dobrobytu kontynentu azjatyckiego.
Nauka i technika (Tomasz Uthke)
W czwartek marynarka Stanów Zjednoczonych odebrała ze stoczni NASSCO statek nowej klasy, tzw. Mobile Landing Platform. Jednostka USNS „John Glenn” (bazująca na konstrukcji tankowca) liczy ponad 230 m długości kadłuba, jest statkiem półzanurzalnym z konfigurowalnym pokładem. Statek powstał z przeznaczeniem do transportu sprzętu desantowego – poduszkowców typu LCAC; możliwe są także inne rozwiązania. John Glenn jest drugim z serii trzech okrętów zamówionych przez US Navy.
Dyskretny dron projektu AGH i Politechniki Rzeszowskiej
Polscy inżynierowie opracowali nowy prototyp samolotu bezzałogowego. Z pośród dotychczasowych konstrukcji wyróżnia go napęd – maszyna napędzana jest ogniwami paliwowymi z wodorem. Nietypowy napęd ogranicza emisję hałasu i ciepła, dzięki czemu samolot staje się bardzo trudny do namierzenia przez systemy naprowadzające (co jest kluczowe dla zastosowań militarnych), jednocześnie masa napędu nie wzrosła względem rozwiązań konwencjonalnych.
23. Śląski Pułk Artylerii rozpoczął ćwiczenia z nowym systemem rozpoznawania. Drony FlyEye, ważące jedynie 11 kilogramów umożliwiają precyzyjne kierowanie ogniem w każdych warunkach terenowych. Obraz z urządzeń przekazywany jest do stanowiska dowodzenia, gdzie przetwarzany jest na współrzędne dla wyrzutni WR-40 Langusta i armatohaubic „Dana”. Wraz z wprowadzoną do uzbrojenia stacją radiolokacyjną „Liwiec” system umożliwia także wykrywanie odpowiedzi przeciwnika na ostrzał.
