Pandemia, Strajk Kobiet i Jerzy Urban. Grand Press Photo 2021
W czwartek 13 maja ogłoszono laureatów Ogólnopolskiego Konkursu Fotografii Reporterskiej Grand Press Photo. Na wielu zdjęciach, które znalazły się w finale na pierwszy plan wybijała się tematyka pandemii. Oprócz tego na finałowych fotografiach przewijała się dokumentacja jednych z niewielu wydarzeń masowych, które wydarzyły się od 1 kwietnia 2020 roku do 31 marca 2021 roku: Strajku Kobiet i Marszu Niepodległości.
W tym roku do konkursu Grand Press Photo zgłoszono około 4,5 tys. zdjęć, a w finale znalazły się łącznie 272 fotografie. W jury zasiadali: Romain Laurendeau, Anna Bedyńska, Maksymilian Rigamonti, Maarten Schilt, Radu Sigheti (Reuters) oraz Andrzej Zygmuntowicz. Tytuł zdjęcia roku otrzymała fotografia wykonana w trakcie strajku przeciw wyrokowi Trybunału Konstytucyjnego autorstwa Adama Lacha. Na zdjęciu znajduje się mężczyzna w samochodzie, który nie może przejechać, bo za nim stoi kordon policji, a przed nim znajdują się strajkujący. Tematyka fotografii zwyciężających w poszczególnych kategoriach powtarza się – w niewielu kategoriach wygrały zdjęcia dokumentujące coś innego niż pandemię i Strajk Kobiet.
„Fotografie pandemiczne pokazują jak bardzo zmieniła się nasza definicja normalności i to, co robimy, by w tych nowych warunkach przetrwać. Na zdjęciach ze Strajku Kobiet widzimy wiele trudnych emocji. Podsumowując, to, co jest wspólnym mianownikiem obydwu tematów, to trud charakteryzujący ten rok. Jednak wybór internautów padł na coś zgoła innego, będącego synonimem pewnego rodzaju ucieczki od dominujących, obciążających nas tematów.” – zwraca uwagę Edyta Korach, członkini redakcji kulturalnej portalu.
Nagroda Internautów trafiła do Mateusza Skwarczaka, autora portretu Jerzego Urbana. Od momentu nominacji do konkursu owe zdjęcie stało się podstawą do stworzenia wielu memów. Sam „Tygodnik NIE”, którego sportretowany jest redaktorem naczelnym, zrobił wiele z nich. Dawny „Goebbels stanu wojennego” w dzisiejszej rzeczywistości medialnej radzi sobie świetnie – zgodnie z manifestem programowym jego pisma – „szydząc z rzeczy poważnych”.
„Całą działalność Urbana charakteryzuje obracanie rzeczywistości w żart. Trudno zaś przeobrazić w żart zdjęcia, z którymi konkurował omawiany portret, ponieważ w dużej mierze przedstawiają one ludzkie tragedie. My, internauci wybraliśmy więc ucieczkę od trudu pandemii, by zamiast tego przekształcać obecną rzeczywistość w mem” – podkreśliła Korach.