95 Horyzont Jagielloński
Poniżej prezentujemy skrót informacji z najnowszego Horyzontu Jagiellońskiego. To publikowany cyklicznie przegląd najważniejszych faktów, analiz i komentarzy z ostatniego tygodnia.
1. Grupa Wyszehradzka (Łukasz Kołtuniak)
1.1.Węgry: Kościół przeciwko karze śmierci
Prymas Węgier Kardynał Peter Erdo opowiedział się przeciwko karze śmierci. Zdaniem Erdo kara główna jest niehumanitarna i przeczy zasadzie miłosierdzia. Kardynał opowiedział się za twardą walką z najcięższym przestępstwami, podkreślił jednak, iż istnieją inne, mniej drastyczne metody tej walki. Wypowiedź prymasa ma związek z ostatnimi deklaracjami premiera Orbana, który sugerował możliwość przywrócenia kary śmierci.
1.2. Juncker do Orbana „Hello dictator”
„Hello dictator” – takimi słowami Jean Claude Juncker przywitał węgierskiego premiera Viktora Orbana na szczycie Partnerstwa Wschodniego w Rydze. Orban, stały „czarny charakter” Europy, zirytował unijne elity pomysłem przywrócenia na Węgrzech kary śmierci.
1.3. Orban przeciw multikulturalizmowi
Premier Orban powiedział: „Węgry nigdy nie były krajem multikulturowym. Powinniśmy docenić naszą wartość jako państwa homogenicznego”. Wypowiedź wpisuje się w szerszą fideszowską politykę przeciwdziałania nielegalnej imigracji. Niektóre pomysły Orbana, jak na przykład ankieta w kwestii nielegalnej imigracji, budzą w Europie poważne kontrowersje.
1.4. Czechy: Zeman przestrzega przed radykalnym Islamem
Podczas wizyty na terenie byłego getta w Terezinie prezydent Milos Zeman przestrzegał przed radykalnym Islamem. „W latach 40-tych Europę rozrywał nacjonalizm, teraz grozi nam nienawiść religijna” – mówił Zeman.
2. Wschód (Igor Keller)
2.1.Ustawa o „niepożądanych” organizacjach w Rosji
Prezydent Rosji podpisał w sobotę ustawę, która pozwala na zagraniczne i międzynarodowe organizacje pozarządowe nakładać status „niepożądanych w Rosji”. Do tej grupy zaliczane będą organizacje, które swoją działalnością stanowią „zagrożenie konstytucyjnego porządku RF, obronności, jak i bezpieczeństwa narodowego”. Takim instytucjom będzie zakazane prowadzić działalność w Rosji, ich struktury zostaną rozwiązane, a dystrybucja ich materiałów informacyjnych będzie podlegać karze. Szczególnie ostro nowe rosyjskie prawo skrytykował Londyn. Według przedstawiciela MSZ Wielkiej Brytanii, nowe przepisy „wpłyną na pracę, promowanie i obronę praw człowieka przez organizacje międzynarodowe. Nowe prawo skierowane jest przeciwko społeczeństwu obywatelskiemu”.
2.2. Amnesty International o jeńcach na Donbassie
Według 36–stronnicowego raportu AI, na wschodzie Ukrainy obie stronie konfliktu często torturują jeńców. Raport opiera się na zeznaniach 33 byłych jeńców (17 przebywało w niewoli u separatystów, a 16 było więzionych przez siły ukraińskie). Według ich zeznań, jeńców m.in. bito, łamano im kości, przykładano im prąd, dźgano nożami, pozbawiano snu na kilka dni. Jak podkreśla dyrektor AI na Europę i Azję Środkową udokumentowano również zabójstwa jeńców dokonane przez separatystów, co stanowi zbrodnię wojenną.
3. Afryka (Wojciech Gil)
3.1. Przeprowadzono wybory do etiopskiego parlamentu
W zeszłą niedzielę odbyły się wybory przedstawicieli do parlamentu oraz władz lokalnych Etiopii. Do głosowania uprawnionych było 38 milionów Etiopczyków, dla których przygotowano ponad 45 tys. lokali wyborczych. Oficjalne ogłoszenie wyników, wg Narodowej Komisji Wyborczej, nastąpi najwcześniej 22 czerwca, jednak niemal pewnym jest zwycięstwo rządzącego nieprzerwanie od 1991 r. Etiopskiego Ludowo–Rewolucyjnego Frontu Demokratycznego. W poprzednich wyborach w 2010 r. otrzymał on bowiem 99,6 % wszystkich głosów i jest nadal dominująca siłą polityczną w kraju. Pomimo obecności międzynarodowych obserwatorów, m.in. Unii Afrykańskiej, głosowanie w Etiopii zostało poddane silnej krytyce, np.władze w Addis Abebie oskarżono o zastraszanie polityków partii opozycyjnych.
3.2.Somalia: przynajmniej 18 zabitych w wyniku działań al-Shabab
Pod koniec ubiegłego tygodnia, somalijska organizacja al-Shabab przeprowadziła atak na dwa miasta znajdujące się na południu kraju. W wyniku ofensywy w miastach Awdhegle oraz Mubarak zginęło przynajmniej 18 osób, jednak pojawiają się również informacje o znacznie wyższej liczbie zabitych. Al-Shabab odpowiedzialna jest także za zorganizowanie zamachu na somalijskich parlamentarzystów w Mogadiszu w ubiegłą sobotę. Na jego skutek śmierć poniósł jeden deputowany, Yusuf Mohamed Dirir.
3.3. Stany Zjednoczone zawieszają swoją misję treningową w Burundi
Waszyngton ogłosił tymczasowe wstrzymanie projektu szkolenia burundyjskich sił zbrojnych wysyłanych na misje międzynarodowe. Do tej pory Stany Zjednoczone w ramach inicjatywy Africa Contingency Operations Training and Assistance przeszkoliły ok. 250 tys. afrykańskich żołnierzy. Decyzja Białego Domu związana jest z wciąż trwającym kryzysem w kraju. W jego wyniku, Burundi opuściło jak dotąd ok. 100 tys. osób, natomiast liczba ofiar wg Czerwonego Krzyża sięgnęła 20 zabitych.
4. Bliski Wschód (Sebastian Szydłowski)
4.1. Państwo Islamskie dokonało ataku na meczet w Arabii Saudyjskiej
W zamachu samobójczym dokonanym w piątek w szyickim meczecie na wschodzie Królestwa zginęło 20 osób, a ponad 50 zostało rannych. Dżihadyści z ISIS przyznali się do ataku, którego dokonał samobójca opasany materiałami wybuchowymi. Zamach ten był pierwszym od listopada dokonanym na saudyjskich szyitach. W Arabii Saudyjskiej należą oni do mniejszości.
4.2. Zagrożone zabytki w pobliżu Palmiry po zajęciu miasta przez dżihadystów
Państwo Islamskie przejęło kolejne miasto w Syrii, a mianowicie Palmirę. Dotychczas wszelkie zabytki powstałe przed powstaniem Islamu były niszczone przez bojowników. Obecnie podaje się, iż muzeum w Palmirze zostało zamknięte, a na szczycie antycznego zamku powiewa flaga ISIS. W Palmirze znajdują się starożytne budowle z czasów rzymskich. Większość artefaktów przewieziono już wcześniej do Damaszku. Samo miasto zostało przejęte w czwartek przez Państwo Islamskie, od tegoczasu dżihadyści zabili już 400 osób,zaś jedna trzecia miasta (ok. 66 tysięcy) zdołała uciec. Warto zaznaczyć, iż miasto to jest znaczące ze względów nie tylko kulturalnych, ale również strategicznych, gdyż jest to brama do obszaru kontrolowanego przez siły rządowe, zaś w pobliżu znajdują się znaczne złoża ropy i gazu.