Trudnowski: Jak mieszkasz w państwie z kartonu, to się nie bawisz zapałkami
W skrócie
Wojna polsko-polska jest głęboko anachroniczna. Ona być może wciąż jeszcze ludzi angażuje, ale to się będzie wypalać. Bo na poziomie klimatycznym, technologicznym, demograficznym i w zasadzie każdym innym pojawiają się realne krwawe problemy. Do Polaków zaczyna docierać, że to one są ważne, a nie duopol PiS-PO. Myślę, że z wojny polsko-polskiej obudzimy się jak ze złego snu i zajmiemy wreszcie realem. Pytanie, czy państwo dotrwa do tego czasu. Bo jeśli po drodze zdarzy się „coś”, jakieś niespodziewane wydarzenie, to możemy mieć scenariusz typu dwa rządy. Skoro mamy już w sumie dwa alternatywne Sądy Najwyższe, to właściwie czemu nie? – mówi w rozmowie z Grzegorzem Sroczyńskim prezes Klubu Jagiellońskiego Piotr Trudnowski.
Trzeba naprawić system, a nie wymieniać ludzi
„Wejście na scenę polityczną wymaga w Polsce zbrodni założycielskiej, czyli lewego finansowania działalności politycznej, bo bez tego nie masz szans zrobić jakiejkolwiek kampanii. Za każdym razem to widać, kiedy ktoś zakłada nową partię – Palikot, Biedroń czy ktokolwiek inny – że nie wiadomo, jak została sfinansowana konwencja założycielska. Ludzie ze sztabów wyborczych przyznają off the record, że to, co jest w papierach wydatków kampanijnych, mocno nie odpowiada rzeczywistości. Dzieje się to na różną skalę, ale potężne lewe pieniądze w polskiej polityce prawdopodobnie są wszędzie. Czyli na samym początku procesu demokratycznego akceptujemy, że człowiek, który zakłada partię nie jest w stanie tego zrobić legalnie, bo nie sposób w zgodzie z przepisami sfinansować konwencji. Na samym początku musi popełnić zbrodnie założycielską i wchodzi do systemu już skorumpowany. (…) Zakładam partię, bo chcę zmienić system, ale najpierw muszę zrobić to, co wszyscy moi poprzednicy, czyli skręcić sobie lewą kasę” – zwraca uwagę Trudnowski.
„Trzeba naprawić system, a nie opowiadać sobie bajki, że jacyś źli ludzie opanowali państwo i wystarczy ich wyrzucić, a wszystko ozdrowieje. Bo ci sami ludzie – gdyby naprawić instytucje – prawdopodobnie zachowywaliby się inaczej i nie musieliby być pasożytami. Skoncentrujmy się więc na zmianie systemu, a nie na wywaleniu złych ludzi, karaniu, piętnowaniu i wstawianiu wszędzie swoich ludzi, rzekomo lepszych. Bo przy złych mechanizmach III RP nawet jak się wsadzi same anioły, to one i tak za chwilę zostaną pasożytami takimi samymi jak poprzednicy. Realna sanacja państwa powinna polegać na doprowadzeniu do sytuacji, kiedy rozwój grup biznesowych, grup interesu, czy też funkcjonowanie korporacji zawodowych – a to była w III RP duża patologia – zacznie służyć państwu” – mówi Sroczyńskiemu w rozmowie opublikowanej na łamach portalu gazeta.pl.
Czarny sen konserwatysty
„Można się było w wojnie polsko-polskiej bezkarnie brać za łby, dopóki sytuacja na świecie była w miarę stabilna i nam sprzyjała. Ale to się skończyło. Świat jest totalnie rozchwiany, dla Polski niebezpieczny, nikt nie wie, jaki nowy porządek się z tego wyłoni i jakie po drodze będą kryzysy. I właśnie teraz, w tak niespokojnych czasach, mamy w polskiej polityce wojnę na noże, rozchwiane państwo, niedziałające instytucje” – zwraca uwagę prezes Klubu Jagiellońskiego. „Obecna wojna polsko-polska jest problemem politycznym i społecznym, mamy przez nią radykalnie słabe państwo, niezdolne nie tylko do rozwoju, przezwyciężania kryzysów, ale nawet niezdolne do trwania instytucjonalnego” – przekonuje. „Jeśli mieszkasz w państwie z kartonu, to nie bawisz się zapałkami, bo jeśli później musisz gasić pożar, to od tego gaszenia karton i tak rozmoknie. I to jest dokładnie ta sytuacja, w której się znaleźliśmy” – ostrzega Trudnowski.
„Cała ta wojna o wymiar sprawiedliwości to jest totalny hardcore. Doprowadziła do sytuacji, w której nie wiemy, kto będzie stwierdzał ważność wyborów w Polsce. (…) Mamy w Sądzie Najwyższym nową Izbę Kontroli Nadzwyczajnej i Spraw Publicznych, która została decyzją trzech innych izb zawieszona. A to ona, zgodnie z ustawą, stwierdza ważność wyborów. Niech teraz się okaże, że coś jest nie w porządku z wyborami, na przykład że mamy powtórkę z kryzysu wyborczego w 2014 roku i 18 proc. głosów jest nieważnych z jakiegoś niejasnego powodu. Albo niech się schrzani system informatyczny, głosy nie będą zliczane, coś się zawiesi. I co wtedy? Kto to rozstrzygnie? (…) Niech się zdarzy coś poważnego, to wszyscy lądujemy w jakimś koszmarze. Czarny sen konserwatysty polega na tym, że nie mamy dzisiaj absolutnego minimum instytucji wspólnego zaufania. I nie widać z żadnej strony realnej propozycji, co dalej. (…) Wystarczy zdestabilizować sytuację, a Polacy sami dokończą dzieła rozkładu, bo nie mają podstawowych instytucji wspólnego zaufania” – podkreśla.
PiS często zaprzecza własnemu programowi
„Moje rozczarowanie PiS-em polega na tym, że w wielu obszarach ta partia zdradziła projekt budowy IV RP, który spowodował, że jak miałem 20 lat, to z korwinisty stałem się umiarkowanym konserwatystą. Ja absolutnie kupiłem to hasło. Żartują sobie z nas, że jesteśmy w Klubie Jagiellońskim ostatnimi, którzy się jarają IV RP, ale rzeczywiście tak jest. Bo nadal istota polskich problemów polega na tym, że mamy państwo z kartonu. W dodatku temperatura sporu politycznego sprawia, że pojawiają się potencjalne ryzyka, które wcześniej wydawały się niewyobrażalne. (…) Fajnie, że PiS w niektórych obszarach próbuje przełamywać imposybilizm, ale w państwie teoretycznym trzeba się trzy razy zastanowić, jakie będą konsekwencje działań radykalnych” – ocenia Trudnowski.
„Zasadniczo podzielałem część pisowskiej diagnozy stanu Polski, również dziś, jak czytam fragmenty programu PiS-u pisane przez Kaczyńskiego, to się zgadzam z większością tych myśli – tylko oni robią dokładnie odwrotnie. (…) To wszystko jest absolutnym zaprzeczeniem tego, co w programach PiS pisano o demokratyzacji procesu legislacyjnego, o konsultacjach publicznych, o silnym państwie, dobrych instytucjach, dobrej administracji. Diabelska siła polityki sprawia, że ludzie, którzy mają władzę nagle czują: teraz albo nigdy, wstępuje w nich mentalność jakobińska, rewolucyjna, czyli coś, co każdego konserwatystę musi przerażać” – mówi rozmówca Grzegorza Sroczyńskiego.
Prezydent Duda dzięki „palcowi Lichockiej” poczuł, że musi się odkleić od PiS-u
„Przede wszystkim bym chciał, żeby przebieg kampanii zmusił Dudę do wyjścia z pułapki, którą dawni partyjni koledzy zastawiali na niego przez pięć lat – pułapki zależności od PiS. W tym sensie palec Lichockiej może być dla Dudy wybawieniem. (…) To wielki prezent. Sztab Dudy wyglądałby inaczej, emocje w otoczeniu prezydenta byłyby inne, gdyby nie przekonanie, że takie rzeczy go zamordują. Duda dzięki Lichockiej wyraźniej poczuł, że musi się w tej kampanii odkleić od PiS-u. To mu potencjalnie może ustawić całą prezydenturę w drugiej kadencji. Możliwe, że wybór Dudy będzie jednym z lepszych scenariuszy, ale on by musiał przestać być niewolnikiem betonu partyjnego i prostej polaryzacji. (…) W drugiej kadencji prezydent już nic od nikogo nie potrzebuje i może być bardziej sobą. (…) Gdyby walczył w drugiej turze z Kosiniakiem-Kamyszem albo Hołownią, to musiałby się naprawdę napracować. Musiałby wyjść poza strefę własnego komfortu, a z Kidawą wszystko może zostać po staremu” – ocenia prezes Klubu Jagiellońskiego.
Całą rozmowę przeczytać można na łamach gazeta.pl. Gorąco zachęcamy do lektury! Tytuł, lead, śródtytuły i „w skrócie” w niniejszym omówieniu pochodzą od redakcji klubjagiellonski.pl.