Polska DARPA: Agencja Innowacji Obronnych
„Polska DARPA” stanowiłaby odpowiedź na tzw. “innowacyjną Dolinę Śmierci” – etap w cyklu życia produktu, kiedy wiele obiecujących pomysłów nie udaje się przejść z laboratorium do produkcji. AIO ma przyspieszyć cykl wprowadzenia nowych technologii w służbie sił Zbrojnych RP oraz polskiej gospodarki.
Aby tworzyć w Polsce przełomowe rozwiązania zdolne pomóc nam wygrać następną wojnę, potrzebujemy mechanizmu określania potrzeb jutra – zestawu wyzwań, kierunkujących tok myślenia i działania innowatorów (w rodzaju amerykańskiej agencji DARPA, brytyjskiej ARIA, niemieckiej SPRIN-D, izraelskiej MAFAT czy francuskiej AID). Wymagane jest również skrócenie cykli rozwojowych i wprowadzenie mechanizmów szybkiego testowania prototypów w warunkach przypominających rzeczywiste pole walki (odpowiednika ukraińskiego Brave1 – Test in Ukraine). Państwo może pełnić rolę kreatora rozwiązań komercyjnych, wpływając na dostarczenie efektywnych kosztowo rozwiązań, jednocześnie wspierając rozwój innowacyjnej gospodarki rywalizującej na międzynarodowych rynkach.
W oparciu o międzynarodowe doświadczenia sprawdzają się w szczególności następujące metody: 1) Państwo jako pierwszy, stabilny klient kotwiczny (anchor client), zamawiający z wyprzedzeniem usługę/produkt, zapewniającego firmie możliwość skalowania; 2) Państwo dostarczyciel wyzwań w formie konkursów – określające problem do rozwiązania i przyznające nagrody za budowę rozwiązań spełniających kryteria; 3) Państwo jako sponsor przełomowych badań, gromadzące instytucjonalną wiedzę i zrozumienie technologii.
Żeby tworzyć innowacyjne w skali światowej rozwiązania w obszarze obronności, wymagane będzie skupienie zasobów (ludzkich, finansowych) oraz stworzenie instytucji zdolnej wspomóc szybkie i dynamiczne przejście pełnej ścieżki od pomysłu, przez prototyp, do masowej produkcji. Udaną próbą przeprowadzenia tego typu przedsięwzięcia było utworzenie w latach 50 w USA Agencji Zaawansowanych Projektów Badawczych Departamentu Obrony (DARPA). Dzięki niej Stany Zjednoczone umocniły swoją mocarstwową pozycję poprzez skokowe rozwinięcie wysokich technologii, m.in. w Dolinie Krzemowej. Sukcesami DARPA jest rozwój m.in. Internetu (ARPANET), technologii stealth, dronów czy szczepionek mRNA.

Wojciech Dziwulski
Aleksandra Lisicka-Firlej
Bartosz Paszcza