Witamy na stronie Klubu Jagiellońskiego. Jesteśmy niepartyjnym, chadeckim środowiskiem politycznym, które szuka rozwiązań ustrojowych, gospodarczych i społecznych służących integralnemu rozwojowi człowieka. Portal klubjagiellonski.pl rozwija ideę Nowej Chadecji, której filarami są: republikanizm, konserwatyzm, katolicka nauka społeczna.

Zachęcamy do regularnych odwiedzin naszej strony. Informujemy, że korzystamy z cookies.
Zamknij

Zbigniew Przybyłka

Historyk i filolog klasyczny. Absolwent Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach. Współautor podcastu „Szyb Kultury” poświęconego historii i kulturze Śląska.

Teksty tego autora

Opinia

Musical „1989” łączy Polaków? Tak, ale tylko z plemienia „anty-PiS-u”

Zbigniew Przybyłka recenzuje polską wersję „Hamiltona” i ocenia czy rzeczywiście spełnia cel opowiadania o Polsce „ponad podziałami”  29 sierpnia 2023
Musical „1989” reklamuje się jako „pozytywny mit, co łączy, a nie dzieli”. Ostatecznie wyszła opowieść ku pokrzepieniu serc dla plemienia anty-PiS-u. Mimo wszystko warto na „1989” pójść. Choćby po to, by skonfrontować swoją wizję historyczną...
Opinia

Historia Polski według prof. Nowaka – postmodernistyczny nacjonalizm czy ratunek dla patriotycznej narracji?

Zbigniew Przybyłka recenzuje monumentalne dzieło znanego konserwatywnego profesora  26 lipca 2023
Wielotomowe Dzieje Polski Andrzeja Nowaka budzą mieszane uczucia. Z jednej strony trudno odmówić autorowi historycznego warsztatu, Z drugiej strony ta monumentalna praca jest narodowo-katolicką opowieścią, która raczej odstraszy „odjaniepawloną” młodzież.
Długi tekst

Kaj sōm te wszyjske Ślōnzoki?

Zbigniew Przybyłka na bazie wyników spisu powszechnego analizuje główne problemy tożsamości śląskiej  7 maja 2023
Pisze te słowa osoba, która czuje się Polakiem w najszlachetniejszym, bo obywatelskim tego słowa znaczeniu, i Ślązakiem, który w spisie powszechnym zadeklarował narodowość śląską. „Civis Polonus sum, natione Silesius.”
Podcast

„Beboki” – teatr dla małych i dużych dzieci [PODCAST]

W nowym odcinku „ Szybu Kultury” recenzujemy spektakl „Beboki” i rozmawiamy o potrzebie nauki dzieci ślōnskiej gŏdki.  1 lutego 2023
„Beboki”, produkcja zespołu teatralnego Teatr Trip, to rozgrywający się według klasycznego wzorca spektakl familijny, na którym dobrze bawią się i dzieci, i dorośli. Wyróżnia się od innych tego typu przedstawień głębokim osadzeniem w śląskim folklorze.
Podcast

Kolędy nie muszą być z płyty! Iga Fedak o ludowym kolędowaniu [PODCAST]

W nowym odcinku „Szybu kultury" rozmawiamy o tradycyjnym śląskim kolędowaniu  27 stycznia 2023
Powiedzmy sobie prawdę: wszyscy mamy serdecznie dość sztampowych kolęd. Remedium na to może być powrót do korzeni, czyli sięgnięcie do kolęd ludowych śpiewanych przez naszych pradziadków.
Podcast

Nikiszowiec – z przewodniczką po Czarnym Ogrodzie [PODCAST]

W najnowszym „Szybie Kultury” rozmawiamy o osiedlu Nikiszowiec, najlepiej przemyślanym i zrealizowanym przemysłowym założeniu urbanistycznym w Polsce.  19 grudnia 2022
W nowym odcinku podcastu Basia i Zbyszek wychodzą poza gawędkę o turystycznych urokach "Nikisza". Zastanawiają się także nad postindustrialną przyszłością osiedla, ceną, którą przychodzi płacić za turystyczną popularność i postępującą gentryfikacją.
Podcast

Serial „Wielka woda” – katastrofa na miarę naszych możliwości [PODCAST]

W nowym odcinku „ Szybu Kultury” analizujemy serial „Wielka woda” i wspominamy powódź z 1997 roku  24 listopada 2022
Powódź wystawiła na próbę sprawność ówczesnego państwa polskiego. Okazało się, że domalowanie państwowym orzełkom koron to jeszcze za mało, aby z postkomunistycznego paździerza uczynić dobrze zarządzaną zachodnią demokrację.
Opinia

Czy istnieje glejt na śląskość? Górny Śląsk łączy wspomnienia obozów pracy i obowiązkowej volkslisty

Zbigniew Przybyłka opisuje historię Górnego Śląska po II Wojnie Światowej i jej echa  22 listopada 2022
Na Górnym Śląsku, aby mówić o „naszych” sprawach, ciągle trzeba się legitymować, w zależności od okoliczności „dziadkiem powstańcem” lub „dziadkiem z Wehrmachtu” (czasami jest to jeden i ten sam dziadek). Inaczej powiedzą ci, że „nie rozumiesz” i...
Podcast

Między magią a herezją – Trylogia husycka Sapkowskiego cz. 3 [PODCAST]

W najnowszym „Szybie Kultury” mierzymy się z największym być może mitem narosłym wokół średniowiecznej inkwizycji: jej rzekomą fiksacją wokół polowania na czarownice.  21 listopada 2022
Czarna legenda to stereotypowe przedstawienie inkwizycji w kulturze, a zwłaszcza w popkulturze. Rozpoczęła się ona jeszcze w czasach nowożytnych, ale mimo weryfikacji naukowej tego mitu, czarna legenda dalej ma się dobrze w dziełach kultury.
Podcast

Nie taka straszna inkwizycja – trylogia husycka Sapkowskiego, cz. II [PODCAST]

W kolejnym odcinku „Szybu kultury" kontynuujemy rozmowę o trylogii husyckiej Andrzeja Sapkowskiego  5 listopada 2022
Kontynuujemy temat trylogii husyckiej Sapkowskiego. Na tapet wzięliśmy najbardziej kontrowersyjny wątek powieści, czyli sposób przedstawienia kościelnej inkwizycji i jej walki z herezją. W rolę obrońcy dobrego imienia inkwizycji wciela się Kamil Wons.
Podcast

Śląsk po husycku – trylogia husycka Sapkowskiego, cz. I [PODCAST]

W nowym odcinku „Szybu kultury" rozmawiamy o trylogii husyckiej Andrzeja Sapkowskiego  30 października 2022
Podczas gdy jagiellońską Polskę i Litwę u schyłku średniowiecza pochłaniał konflikt z Zakonem Krzyżackim, śląskim książętom i prałatom, lennikom Korony św. Wacława, sen z oczu spędzali husyci. Po tę barwną, a słabo znaną epokę w historii Śląska sięgnął...
Opinia

Polskość rysowana od linijki. Warszawa od lat narzuca Ślązakom własną wizję tożsamości narodowej

Zbigniew Przybyłka w kontekście otwarcia Panteonu Górnośląskiego, nowej wystawy historycznej w Katowicach, dokonuje analizy konfliktu tożsamościowego w regionie  29 października 2022
Centrum musi w końcu zrozumieć, że polityka historyczna wobec Górnego Śląska powinna uwzględniać jego odrębną od reszty kraju specyfikę. Narzucenie regionowi wąsko rozumianej polskości jest symboliczną przemocą wobec Ślązaków.
Podcast

Wrocław i Śląsk od Lutra po dziś. „Mikrokosmos” Normana Daviesa, cz. II [PODCAST]

W drugim odcinku podcastu kontynuujemy naszą rozmowę o Wrocławiu i Śląsku na kanwie książki „Mikrokosmos”  26 października 2022
Ciągniemy dalej naszą rozmowę o Wrocławiu i Śląsku na kanwie „Mikrokosmosu” Normana Daviesa i Rogera Moorehouse'a. Zaczynamy od 1526 r., kiedy to Śląsk dostaje się pod panowanie Habsburgów, a potem przechodzimy przez czasy pruskie aż po wiek XX.
Podcast

Portret śląskiego miasta. „Mikrokosmos” Normana Daviesa, cz. I [PODCAST]

W pierwszym odcinku podcastu „Szyb kultury” omawiamy książkę „Mikrokosmos. Portret miasta środkowoeuropejskiego”  26 października 2022
Dlaczego Norman Davies i Roger Moorhouse twierdzą, że Wrocław jest miastem środkowoeuropejskim par excellence? Dlaczego koncept Europy Środkowej jest dla nich tak ważny? Omawiamy książkę „Mikrokosmos. Portret miasta środkowoeuropejskiego”.
Opinia

Dawny, „czarny” Śląsk umiera, a opowiadanie o strajku górników zaczyna przypominać etnograficzną gawędę

Zbigniew Przybyłka 40 lat po pacyfikacji kopalni „Wujek” pisze o trwającej na Śląsku walce o historyczną pamięć o „Solidarności”  23 stycznia 2022
Na „Piaście” strajkowano prawie dwa tygodnie, najdłużej w całym kraju; na „Wujku” strajk utopiono we krwi – zginęło 9 górników. Na tę okazję przez region przetoczyła się fala rocznicowych oficjałek. A młodych Ślązaków i Polaków legenda...
Opinia

Nike dla „Kajś” Zbigniewa Rokity. Prawica musi się obudzić, a tożsamość śląska to nie jest tylko Szczepan Twardoch

Zbigniew Przybyłka pisze o tym, dlaczego prawica potrzebuje „korków” ze śląskości  11 października 2021
Śląsk się emancypuje, a jej ton wyznacza lewica i liberałowie. Co z prawicą? Nic. Konsekwentnie udaje, że nie ma tematu. Najnowszym przykładem indolencji prawicy jest zlekceważenie tegorocznej nagrody Nike, przyznanej za znakomity reportaż o Górnym Śląsku.
Długi tekst

Czy Rzym upadł z powodu zmian klimatycznych? Omówienie książki „Los Rzymu. Klimat, choroby i koniec imperium” Kyle’a Harpera

Zbigniew Przybyłka pisze o hipotezie klimatycznych przyczyn końca imperiów i cywilizacji  14 września 2021
Edward Gibbon, autor monografii „Zmierzch Cesarstwa Rzymskiego”, naliczył około 210 przyczyn upadku Cesarstwa. Jednak Kyle Harper wskazuje, że najgłówniejszą z nich były zmiany klimatyczne.