Program 800+ do zmiany. Proponujemy korektę solidarnościową
W skrócie
Świadczenie wychowawcze znane jako Rodzina 800+ to jeden z najbardziej doniosłych programów wsparcia realizowanych w ramach polityki publicznej. Wokół konieczności kontynuacji programu wytworzył się konsens zdecydowanej większości klasy politycznej. Tymczasem na przestrzeni lat zmieniały się społeczne oceny i oczekiwania względem tego programu. W odpowiedzi na nie Klub Jagielloński publikuje pierwszą analizę w ramach nowego cyklu #KonkretKJ, która stanowi korektę programu w duchu solidarnościowym.
Wychodząc naprzeciw społecznym oczekiwaniom względem programu 800+, proponujemy wprowadzenie dobrowolnego „mechanizmu solidarnościowego”, za pośrednictwem którego wszyscy beneficjenci programu rodzina 800+ będą mieli umożliwioną prostą formę przekazywania części środków otrzymywanych w ramach świadczenia bardziej potrzebującym.
Mechanizm taki powinien:
- być wzorowany na sposobie przekazywania 1,5% podatku PIT, tj. w cyklicznie (co dwa lata) składanym wniosku o ustalenie prawa do świadczenia powinny pojawić się pola umożliwiające wskazanie celu dobrowolnego przekierowania określonej części comiesięcznego świadczenia,
- być oparty o zasadę „od człowieka do człowieka” tudzież „od rodziny do rodziny”, tj. celem wsparcia nie powinno być wsparcie instytucjonalne czy statutowe organizacji, ale konkretny „cel szczegółowy”, tj. imię i nazwisko osoby potrzebującej, która jest podopieczną parasolowej organizacji pożytku publicznego prowadzącej na rzecz takich osób zbiórki 1,5% PIT,
- dopuszczać możliwość zarówno przekazania dowolnej części comiesięcznego świadczenia przypisanego do konkretnego dziecka (zaokrąglonej do pełnych złotych, od 1 zł), jak i jego całości na jeden cel; możliwe powinno być również nieprzekazywanie żadnej części 800+,
- ograniczać możliwość wsparcia do osób i/lub rodzin o zweryfikowanych przez organizacje pożytku publicznego potrzebach finansowych o charakterze zdrowotnym lub socjalnym,
- dopuszczać możliwość zmiany wskazanego celu przez złożenie elektronicznej aktualizacji wniosku w każdym miesiącu,
- wejść w życie przy kolejnym naborze na nowy okres świadczeniowy, tj. najprawdopodobniej 1 lutego 2025 roku (kolejny okres świadczeniowy zacznie się 1 czerwca 2025 roku),
- być skorelowany z kampanią informacyjną zachęcającą do przekazywania części lub całości świadczenia skierowaną w sposób szczególny do zamożniejszej grupy beneficjentów programu.
W wariancie najbardziej zachowawczym, w którym zaledwie 5% beneficjentów decyduje się na podzielenie 1% swojego świadczenia, uzyskujemy roczny budżet w wysokości 35 milionów złotych. To o ponad 10 milionów złotych więcej niż w 2023 roku otrzymała z 1,5% podatku PIT Wielka Orkiestra Świątecznej Pomocy, szósta pod względem sumy wsparcia przez podatników organizacja pożytku publicznego i pierwsza instytucja na liście, która pozyskuje środki na swoje cele misyjne do własnej dyspozycji, nie zaś na spersonalizowane „cele szczegółowe”.
Gdyby na przekazanie potrzebującym 10% comiesięcznego świadczenia 800+ zdecydowały tylko te osoby, które według badań CBOS z czerwca 2023 roku uznały, że kwota 800 zł wsparcia rodzinnego jest według nich zbyt wysoka, to kwota wsparcia potrzebujących wyniosłaby 1,71 miliarda złotych. To o ok. 200 milionów złotych więcej niż cała kwota przekazana przez obywateli organizacjom pożytku publicznego w 2023 z tytułu 1,5% PIT.
Przeczytaj nasz #KonkretKJ i sprawdź jak można zmienić program 800+ w taki sposób, aby służył tym naprawdę potrzebującym. A jeśli zgadzasz się z naszym postulatem:
Poprzyj petycję Klubu Jagiellońskiego!
W czerwcu uruchomiliśmy internetową akcję poparcia dla trzech postulatów instytucjonalnego wzmocnienia dobroczynności Polaków. Jednym z nich jest opisany w niniejszej analizie „mechanizm solidarnościowy”. Jeżeli popierasz naszą propozycję – wejdź na naszą stronę internetową i złóż swój podpis poparcia!
Pobierz i przeczytaj raport „NGO pod lupą”
Niniejsza publikacja jest efektem realizacji projektu Centrum Analiz Klubu Jagiellońskiego pt. „Nawigator legislacyjny dla NGO” i prac nad raportem NGO pod lupą, który niedawno wydaliśmy. To kompleksowy przewodnik po ramach prawnych działalności organizacji pozarządowych, podsumowanie zmian prawnych ostatnich lat, przedstawienie autorskich wyników badań przeprowadzonych w ramach projektu oraz szereg postulatów zmian prawnych, które wypracowaliśmy.
Skontaktuj się z nami
Zachęcamy media, decydentów i organizacje zainteresowane problematyką niniejszej publikacji do kontaktu. Możesz to zrobić, pisząc na adres [email protected].
Wesprzyj nas finansowo!
Jeśli doceniasz naszą pracę wejdź na stronę i dołącz do grona regularnych Darczyńców Klubu Jagiellońskiego. Możesz też po prostu ustawić stałe zlecenie przelewu: Klub Jagielloński, Rynek Główny 34 31-010 Kraków, PKO Bank Polski, numer konta: 47 1020 2892 0000 5102 0582 9454.