Prof. Andrzej Nowak: PiS-em i Platformą rządzą dyktatorzy. Polskość to kultura wolności

W przypadku dwóch największych partii widać chorobę, jaką jest ich charakter przywódczy i autorytarny. Zarówno w przypadku Platformy Obywatelskiej, jak i Prawa i Sprawiedliwości jest jeden dyktator, który nie tylko może zrobić wszystko ze swoimi poddanymi – bo tam nie ma żadnego ducha obywatelskiego – ale ostentacyjnie to robi. Z przykrością to mówię jako wieloletni wyborca jednej z tych partii – mówi Klubowi Jagiellońskiemu prof. Andrzej Nowak.

Na kanale Klubu Jagiellońskiego w serwisie YouTube ukazała się rozmowa Konstantego Pilawy z prof. Andrzejem Nowakiem. W trakcie rozmowy historyk przedstawia swoją opinię na temat kondycji prawicy, kryzysu demokracji i partii politycznych, a także polityki minister edukacji narodowej Barbary Nowackiej względem polskiej kultury.

Ani chrześcijańska, ani demokratyczna

„Dzisiejsza chrześcijańska demokracja w najmniejszym stopniu nie reprezentuje ani chrześcijaństwa, ani demokracji” – przekonywał w rozmowie Nowak. „Ta najszersza formuła jak widać wciąż zajmuje potężne pozycje, dzięki gigantycznemu aparatowi politycznemu, który zbudowała przez tych wiele dziesiątków lat, dzięki pozycji medialnej jako jedyna koncesjonowana prawica, która nie różni się niczym od lewicy i centrum” – prof. Andrzej Nowak poddaje krytyce europejską chadecję, zarzucając jej odejście od ideałów, establishmentowość oraz odwrócenie od głosu ludu.

Zwraca on również uwagę na ułomność całego systemu Unii Europejskiej, wskazując na problemy z mandatem demokratycznym polityków wybranych do instytucji europejskich oraz legitymizacją Parlamentu Europejskiego.

„Jest to najmniej demokratycznie reprezentowana instytucja w Europie. Każdy parlament w Europie ma bez porównania silniejsze umocowania demokratyczne niż Parlament Europejski. Co wynika z prostego faktu: frekwencji wyborczej do parlamentów poszczególnych krajów i frekwencji bez porównania niższej do Parlamentu Europejskiego (…) Na jednego parlamentarzystę wybieranego do Parlamentu Europejskiego przypada wielokrotnie więcej uprawnionych wyborców niż w przypadku któregokolwiek z parlamentów krajowych, co oznacza zmniejszenie kontroli demokratycznej, deficyt demokracji. W istocie Parlament Europejski jest najdoskonalszym symbolem deficytu demokracji” – stwierdził rozmówca Konstantego Pilawy.

Cesarz Kaczyński i jego dwór

„Zwracam uwagę na brak dyskusji wewnętrznej, na brak możliwości wewnętrznego dialogu wśród obywateli, którzy chcą głosować na Prawo i Sprawiedliwość. Ich głos jest zablokowany przez strukturę dworską tej partii” – mówił profesor.

To znaczy jest dwór i cesarz na dworze, a do ucha cesarza dostają się tylko ci, którzy mówią jak to lustereczko w którym królowa sprawdza swoją urodę co rano i słyszy, że lustereczko mówi: «jesteś najpiękniejsza na świecie»” – ocenił prof. Andrzej Nowak.

Barbarzyństwo Barbary Nowackiej

Profesor Andrzej Nowak zwrócił uwagę na polską kulturę i działania obecnego rządu.

„Bliższa jest mi ta wersja polskości, w której Rzeczpospolita i jej wielkość oparta jest na możliwości przyciągania innych etnicznych żywiołów kulturą wolności, otwartości, która nie jest pusta w środku jak serduszko Platformy. (…) Jest zbudowana wokół idei wolności wspaniała kultura literacka języka polskiego, która zatriumfowała niegdyś w sposób decydujący o naszej wielowiekowej teraz już obecności na mapie Europy jako silnej, wielkiej kultury” – przekonywał.

„To od czasów Kochanowskiego tworzymy tę wielką kulturę, rozwijając ją w kolejnych pokoleniach, w kolejnych wybitnych dziełach autorów, możemy czuć się tak długo bezpieczni w tej kulturze, jak długo pojawiają się wybitni twórcy i jak długo szanujemy ich dorobek” – ocenił Nowak.

„Jeśli pojawiają się tacy barbarzyńcy jak pani ministra Nowacka, która mówi o jednym z największych poetów polskich ostatniego stulecia per « niejaki Rymkiewicz », to jest niebezpieczeństwo, że będzie się próbowało zbudować mur, który oddzieli młodych ludzi od znajomości, od podstawowej wiedzy o tej kulturze. Ale ja wciąż wierzę, że ten murek, który buduje obecny rząd runie pod wpływem siły, którą zbudowały pokolenia kształtujące kulturę polską”.

Dukaj, Musierowicz i Leszczyński o polskiej historii

W trakcie rozmowy prof. Andrzej Nowak opowiedział też o kulisach tworzenia nowej książki. Jej celem jest przedstawienie różnorodnego spojrzenia na polską historię. Wśród rozmówców, którzy znajdą się w najnowszej publikacji należy wskazać między innymi takie nazwiska jak: Jacek Dukaj, Małgorzata Musierowicz i Adam Leszczyński.

Zachęcamy do obejrzenia całej rozmowy na YouTube lub odsłuchania jej w wersji podcastowej w serwisie Spotify!

Opracowanie: Jakub Chruściel