Witamy na stronie Klubu Jagiellońskiego. Jesteśmy niepartyjnym, chadeckim środowiskiem politycznym, które szuka rozwiązań ustrojowych, gospodarczych i społecznych służących integralnemu rozwojowi człowieka. Portal klubjagiellonski.pl rozwija ideę Nowej Chadecji, której filarami są: republikanizm, konserwatyzm, katolicka nauka społeczna.

Zachęcamy do regularnych odwiedzin naszej strony. Informujemy, że korzystamy z cookies.

2 mln Polek i Polaków żyje w skrajnym ubóstwie, 410 tys. dzieci żyje poniżej minimum egzystencji. Pandemia odcisnęła piętno na najsłabszych

Polski Komitet Europejskiej Sieci Przeciwdziałania Ubóstwu (EAPN Polska) wydał coroczny raport Poverty Watch autorstwa przewodniczącego komitetu, dr. hab. Ryszarda Szarfenberga. Wynika z niego m.in. że w 2020 r. ubóstwo skrajne wzrosło z 4,2 do 5,2%, co w liczbach bezpośrednich oznacza wzrost skrajnie ubogich dzieci o ok. 98 tys. oraz seniorów o ok. 49 tys.

Skrajne ubóstwo nie było jedynym wskaźnikiem, który zmienił się na przestrzeni roku. Zasięg ubóstwa relatywnego uległ zmniejszeniu z 13 do 11,8%, jednakże wbrew pozorom nie jest to dobra wiadomość. Ubóstwo relatywne oblicza się bowiem na podstawie średniej miesięcznych wydatków gospodarstw domowych w Polsce – te, których wydatki nie przekraczają 50% średniej są uznawane za dotknięte ubóstwem relatywnym. Ponieważ w czasie pandemii wydatki rodzin w Polsce zmalały, zmniejszeniu uległa również granica tego rodzaju ubóstwa. W ubiegłym roku obliczono ją na kwotę 799 zł względem 858 zł w 2019 r.

W raporcie poruszono także kwestię waloryzacji świadczeń pieniężnych, które ze względu na obowiązującą w Polsce inflację nie są już warte tyle ile w momencie swojego powstania. Na przykład szacuje się, że realna wartość świadczenia w ramach programu „Rodzina 500 Plus” spadła do około 438 zł względem 500 zł w 2016 r.

Autor raportu zaleca wprowadzenie corocznej waloryzacji świadczeń w miejsce aktualnie funkcjonującego systemu, w którym są one aktualizowane co trzy lata. Po raz kolejny zwrócono także uwagę na potrzebę powiązania podstawowego zasiłku dla bezrobotnych z płacą minimalną, tak aby nie mógł być on niższy niż 50% tej płacy.

Na uwagę zasługuje również stosunek EAPN do proponowanych przez Polskę celów w zakresie realizacji nowego Planu Działań na rzecz Europejskiego Filaru Praw Socjalnych. W wywiadzie dla Klubu Jagiellońskiego prof. Szarfenberg podsumowywał mało ambitne cele, jakie Polska obrała w 2011 r. w ramach projektu „Europa 2020”. Polska zadeklarowała wtedy zmniejszenie liczby osób doświadczających ubóstwa i wykluczenia społecznego o 1,5 mln. Ten cel udało się zrealizować już w 2013 r., a do 2019 z ubóstwa wyszło już 4,8 mln Polaków względem roku 2008, który był bazowy dla tego projektu.

Najnowszy projekt Unii Europejskiej zakładający zmniejszenie ubóstwa w państwach członkowskich do 2030 r. również rozczarowuje pod względem ambicji, zarówno całej wspólnoty, jak i Polski. Okazało się bowiem, że władze Polski ustaliły taki sam cel, jak 10 lat temu – zmniejszenie osób doświadczających ubóstwa o 1,5 mln. Dlatego też EAPN Polska w swoim stanowisku proponuje bardziej ambitne cele:

  • liczba osób zagrożonych ubóstwem lub wykluczeniem społecznym powinna zmaleć o co najmniej 3 mln w stosunku do roku 2019, w tym o co najmniej 500 tys. dzieci,
  • ubóstwo skrajne ogółem powinno zmniejszyć się z 4,2 do co najmniej 2,1%, a w tym:
    • ubóstwo skrajne dzieci: zmniejszenie z 4,5 do poniżej 1%,
    • bezdomność dzieci: zmniejszenie z 0,7 do 0%,
  • Sfera niedostatku ogółem powinna zmniejszyć się z 39,4 do 19,7%, a w tym
    • sfera niedostatku dzieci: zmniejszenie z 43,4 do co najmniej 21,7%,
  • Do 2030 r. ubóstwo energetyczne powinno zmniejszyć się z 9,6 (2017 r.) do co najmniej 4,8%.

Materiał opracował Andrzej Ciepły.