Witamy na stronie Klubu Jagiellońskiego. Jesteśmy niepartyjnym, chadeckim środowiskiem politycznym, które szuka rozwiązań ustrojowych, gospodarczych i społecznych służących integralnemu rozwojowi człowieka. Portal klubjagiellonski.pl rozwija ideę Nowej Chadecji, której filarami są: republikanizm, konserwatyzm, katolicka nauka społeczna.

Zachęcamy do regularnych odwiedzin naszej strony. Informujemy, że korzystamy z cookies.

Izrael z nowym premierem. Benjamin Netanjahu traci władzę

przeczytanie zajmie 4 min
Izrael z nowym premierem. Benjamin Netanjahu traci władzę Benjamin Netanjahu podczas spotkania z Michaelem Pompeo, Listopad 18, 2020 [za:] Wikimedia Commons

Czas rządów Benjamina Netanjahu dobiegł końca. W niedzielę, 13 czerwca, Kneset udzielił wotum zaufania tzw. rządowi zmiany, na czele którego stanie lider partii Jamina, Naftali Bennett. Od sierpnia 2023 r. jego miejsce zajmie lider centrowego ugrupowania Jest Przyszłość – Jair Lapid. Za powołaniem nowego rządu zagłosowało zaledwie 60 ze 120 deputowanych izraelskiego parlamentu.

Powstanie nowego rządu poprzedził niemal trzyletni kryzys polityczny, który doprowadził do konieczności czterokrotnego przeprowadzenia przedterminowych wyborów.  Niewielka zdolność koalicyjna Likudu, narastające problemy wewnętrzne oraz silna fragmentaryzacja sceny politycznej spowodowały, że w kolejnych wyborach Netanjahu utrzymywał swoją pozycję, nie będąc w stanie zbudować stabilnej większości w Knesecie.

Nadzieją na ustabilizowanie sytuacji politycznej w Izraelu jest nowopowstała koalicja. Dysponuje ona większością zaledwie jednego mandatu, a programy ośmiu ugrupowań wchodzących w jej skład znacznie się różnią. Prawicowe partie Nowa Nadzieja, Nasz Dom Izrael oraz Jamina zawarły sojusz z centrową koalicją Niebiesko-Białych, partią Jest Przyszłość, a także z lewicową Partią Pracy, Meretz oraz pierwszym w historii arabskim ugrupowaniem w izraelskim rządzie – Ra’am. Treść podpisanej w piątek umowy koalicyjnej uwzględnia potencjalną niestabilność sojuszu.

Nowy rząd przede wszystkim skupi się na mniej kontrowersyjnych sprawach gospodarczych i społecznych. Priorytetem stanie się uchwalenie w ciągu 145 dni nowego, dwuletniego budżetu państwa, w miejsce obowiązującego od 2019 r. prowizorium budżetowego. Przedstawiciele nowego rządu deklarują również określenie maksymalnego czasu sprawowania urzędu przez premiera, który miałby wynieść 8 lat oraz wprowadzenie przepisów, które miałyby zapobiec ponownemu powołaniu na ten urząd osoby, wobec której toczy się postępowanie karne (tak jak miało to miejsce w przypadku Benjamina Netanjahu).

Ważnym elementem destabilizującym nowy rząd może okazać się kwestia osadnictwa żydowskiego na Zachodnim Brzegu – podczas gdy przedstawiciele Jaminy i Nowej Nadziei należą do zwolenników zasiedlania tamtych terenów, to zdecydowanymi przeciwnikami takiego rozwiązania są partie lewicowe oraz Ra’am. Na czele opozycji do nowopowstałego sojuszu stać będzie dotychczasowy premier, który już po niedzielnym posiedzeniu Knesetu zadeklarował, że w imieniu wyborców Likudu zamierza nadal „zapewniać bezpieczeństwo i rozkwit państwu Izrael”.

Netanjahu był premierem przez ponad 15 lat – stał na czele rządu Izraela w latach 1996-1999, a następnie od 2009 do 2021 roku, co czyni go najdłużej urzędującym premierem w historii tego państwa. Ustępujący szef rządu w wyniku wielokrotnego łamania warunków umów koalicyjnych zraził do siebie wielu sojuszników. Aktualnie przeciwko Netanjahu toczy się proces pod zarzutami korupcji, oszustwa i nadużycia zaufania publicznego. W najbliższych miesiącach były premier Izraela oprócz problemów wynikających z utraty immunitetu, będzie musiał zmierzyć się z coraz głośniejszymi wewnątrzpartyjnymi głosami o potrzebie odwołania jego osoby z funkcji przewodniczącego Likudu.

Opracował: Mateusz Muszyński.