Witamy na stronie Klubu Jagiellońskiego. Jesteśmy niepartyjnym, chadeckim środowiskiem politycznym, które szuka rozwiązań ustrojowych, gospodarczych i społecznych służących integralnemu rozwojowi człowieka. Portal klubjagiellonski.pl rozwija ideę Nowej Chadecji, której filarami są: republikanizm, konserwatyzm, katolicka nauka społeczna.

Zachęcamy do regularnych odwiedzin naszej strony. Informujemy, że korzystamy z cookies.

50 groszy za opakowanie. System kaucyjny w Polsce już w przyszłym roku

przeczytanie zajmie 4 min
50 groszy za opakowanie. System kaucyjny w Polsce już w przyszłym roku Nick Fewings/unsplash.com

W Ministerstwie Klimatu i Środowiska toczą się prace nad wprowadzeniem systemu kaucyjnego w Polsce. Chociaż projekt ustawy nie został jeszcze opublikowany, do parlamentu ma trafić jeszcze w tym roku. Projekt zakłada, że część kosztów związanych z selektywną zbiórką odpadów i recyklingiem zostanie przeniesiona z konsumentów na producentów.

Czytasz właśnie nowy rodzaj materiału na naszym portalu. W krótki sposób informujemy Cię o tym, co ważne z perspektywy naszych priorytetów. Wesprzyj nas darowizną lub przekaż nam 1% podatku.

O toczących się pracach w resorcie MKiŚ wiadomo już od 2019, kiedy ministerstwo zaingurowało cykl konsultacji w ramach unijnego pakietu odpadowanego (ROP). Unijny pakiet odpadowy zakłada rozszerzoną odpowiedzialność producentów oraz wprowadzenie systemu kaucyjnego. Pakiet nakłada na producentów odpowiedzialność za produkt nie tylko na etapie produkcji, ale również wtedy, gdy produkt zostanie zużyty, a opakowanie po nim stanie się odpadem.

Unijny ROP nakłada na kraje członkowskie wysokie cele dotyczące recyklingu odpadów opakowaniowych. Już w 2025 r. 65% odpadów opakowaniowych ma zostać poddanych recyklingowi, w 2030 r. ta liczba ma wzrosnąć do 70%. Wdrożenie systemu kaucyjnego ma pomóc w osiągnięciu tych celów.

System kaucyjny polega na zawarciu dodatkowej opłaty w cenie produktu, która ma być zwracana w momencie oddania opakowania w sklepie, bez konieczności okazywania paragonu. Według wstępnych założeń kaucja ma objąć wszystkie szklane butelki o pojemności do 1,5 litra, a także butelki plastikowe do 3 litrów pojemności. Jak przedstawia portal Teraz Środowisko, optymalna wartość kaucji w Polsce ma wynosić 50 groszy.

Jak podaje opublikowany niedawno raport Eunomia Research & Consulting dla firmy TOMRA, wprowadzenie unijnego ROP i systemu kaucyjnego to rewolucja w polskiej gospodarce odpadami. „Im wcześniej zostaną podjęte decyzje, tym dłuższy będzie okres na dostosowanie oraz tym mniej problematyczny i kosztowny stanie się cały proces przejścia” – czytamy.

Proces dostosowania systemu w Polsce do wymagań unijnych będzie niezwykle kosztowny, długi i wymagający dla wszystkich podmiotów. Jednak kluczowym jest, czy to rozwiązanie słuszne skuteczne i w rzeczywistości służące środowisku. W rozmowie z Klubem Jagiellońskim ekspert ds. gospodarki odpadami w Polsce  Michał Paca mówił, że w debacie o odpadach, niesłusznie kładziemy silny akcent na recykling, podczas gdy naszym celem powinno być zmniejszanie ilości śmieci.

„Nie potrzebujemy większego recyklingu, tylko mniej odpadów. Sprzedaje się nam fałszywe poczucie satysfakcji i postawy proekologicznej, gdy tylko odpowiednio posegregujemy śmieci. Producenci, szczególnie ci odpowiedzialni za pakowanie produktów w plastik, przez 12 lat skutecznie mydlili oczy Ministerstwu Środowiska w taki sposób, żeby przypadkiem nie zaczęli dokładać się do systemu. Dla jasności: te korporacje doskonale wiedzą, że na świecie nie istnieje instalacja do recyklingu aż 85% produkowanego plastiku. Nie ma takiej technicznej możliwości. Powinniśmy pilnie dopasować jego produkcję do możliwości recyklingu. Ta odpowiedzialność powinna zostać przerzucona na producentów. Wszystkie projektowane przez UE strategie gospodarowania odpadami zakładają określone pułapy na recykling, co jest błędem. Przykładowo rozsądna polityka odpadowa powinna skupiać się na tym, by w ciągu 10 lat w każdym kraju członkowskim zmniejszyć ilość odpadów o 100 kg na mieszkańca” – więcej recept na uzdrowienie systemu odpadami w Polsce, Europie i na świecie przeczytacie tutaj.

Opracowała Maria Sobuniewska.