Lewicki: Nowe średniowiecze nadejdzie, czy tego chcemy czy nie

„Cieszę się, że autor »Magazynu« przeczytał jeden akapit mojego tekstu »Unia Europejska jak Cesarstwo Rzymskie. Nadchodzi nowe średniowiecze« na portalu Klubu Jagiellońskiego. Piszę w nim o możliwych konfliktach społecznych i fragmentacji tożsamości grupowych oraz o tym, że Unia Europejska przypomina strukturalnie Rzym w okresie Pax Romana. Niestety, esej Matczaka jest pełen tak rażących błędów, że domaga się polemiki” – na zarzuty prof. Marcina Matczaka odpowiada Grzegorz Lewicki, ekspert CAKJ ds. nowych technologii na łamach „Gazety Wyborczej”.

[PRZECZYTAJ CAŁĄ ODPOWIEDŹ GRZEGORZA LEWICKIEGO NA ŁAMACH GAZETY WYBORCZEJ]

„Nie, nie zakładam wcale, że Unia Europejska »upada« – wręcz przeciwnie, ta forma socjopolityczna może trwać nawet i kilkaset lat, co byłoby bardzo dobrą wiadomością – i dla Polski, i dla Unii. Trochę więc szkoda, że zamiast odnieść się do mojego tekstu, Matczak używa go tylko i wyłącznie do spekulacji o tym, czy średniowiecze jako epoka historyczna mnie się podoba czy nie – jakby to miało jakiekolwiek znaczenie” – odpowiada Lewicki.

„Porządna prognostyka nie jest mówieniem rzeczy miłych i poprawnych politycznie, ale mówieniem o rzeczach prawdopodobnych ze względu na dane, modele prognostyczne i uniwersalne prawa (fizyczne, społeczne, psychologiczne, antropologiczne etc.). Jeśli w polskich debatach o przyszłości będziemy je ze sobą mieszać, to nigdy nie wypracujemy języka do mówienia o trendach średnio- i długoterminowych. Każdą bowiem próbę debaty będziemy w stanie sprowadzić do postmodernistycznej gadaniny ludzi z ukrytą agendą. A wtedy zamiast rozmawiać, uznamy, że każdy prognozuje przyszłość, jakiej chce – i należy się rozejść” – zauważa Lewicki.

„Eco w drugiej części »Travels in Hyperreality« stwierdza, że nowe średniowiecze, o jakie mu chodzi, to system, w którym występuje m.in.: wielka jednostka socjopolityczna, taka jak Pax Romana; zjednoczenie świata m.in. dzięki wspólnemu językowi i technologii oraz społeczne konsekwencje tego jednoczenia; religia i etniczność jako ważny czynnik tożsamości; wielka migracja, która przynosi obyczaje z innych części świata; metropolizacja miast i alienacja grup społecznych. I to jest właśnie dla Eco – oraz dla mnie, bo tę koncepcję rozwijam – nowe średniowiecze. Neomediewalizm w prognostyce to wiązki procesów, których analiza potrafi wygenerować arcyciekawe wglądy” – uważa Lewicki.