83 Horyzont Jagielloński
Poniżej prezentujemy skrót informacji z najnowszego Horyzontu Jagiellońskiego. To publikowany cyklicznie przegląd najważniejszych faktów, analiz i komentarzy z ostatniego tygodnia.
1. Grupa Wyszehradzka (Łukasz Kołtuniak)
1.1. Fico: Referendum nie powiedziało absolutnie nic
Zdaniem słowackiego premiera Roberta Fico, zeszłotygodniowe „referendum o rodzinie” ciężko uznać za głos społeczeństwa. Jak mówi lider SMER-u: „nie powiedziało ono absolutnie nic”. Fico stwierdził iż żadna ze stron nie może uznać się za zwycięską, tym bardziej, że nie wiadomo jak zagłosowałoby te 80% wyborców, którzy w referendum nie uczestniczyli. Zdaniem premiera państwo stanęło na wysokości zadania, mimo że była to inicjatywa obywatelska. Fico deklaruje po raz kolejny, że rząd musi zapewnić ochronę wszystkim obywatelom w tym homoseksualistom. Powinien jednak podjąć konkretne kroki na rzecz poprawy sytuacji rodzin.
1.2. Szijjarto: Pokój na Ukrainie w interesie wszystkich
Jak twierdzi węgierski minister spraw zagranicznych, Peter Szijjarto, pokój na Ukrainie leży w interesie wszystkich stron. Minister podkreślił, że nie jest on korzystny wyłącznie dla Ukrainy, Rosji lub Zachodu lecz dla wszystkich. Jednocześnie zwrócił po raz kolejny uwagę na konieczność politycznej i ekonomicznej transformacji Ukrainy.
2. Wschód (Igor Keller)
2.1. Przedterminowe wybory Prezydenta Kazachstanu
Deputowani do Parlamentu Republiki Kazachstanu wystąpili z inicjatywą przeprowadzenia przedterminowych wyborów prezydenckich. W sobotę 14.02.2014 odbyło się głosowanie, w którym kazachscy posłowie jednogłośnie poparli pomysł. Jak uzasadniają parlamentarzyści, punkt kulminacyjny światowego kryzysu wystąpi w 2016 roku (jest to rok wyborczy). W związku z tym zasadne, wedle ich mniemania, jest aby nowy prezydent otrzymał mandat odpowiednio wcześniej i tym samym uniknięto by zawirowań związanych z elekcją w czasie trwania kryzysu. Od 1991 roku Prezydentem Kazachstanu jest Nursułtan Nazarbajew. Ostatnie wybory prezydenckie w 2011, również przedterminowe, wygrał z miażdżącą przewagą, wedle oficjalnych wyników zdobywając ponad 95% głosów.
2.2. Spotkanie w Mińsku oczami Łukaszenki
Prezydent Białorusi, Aleksandr Łukaszenka opowiedział o wrażeniu jakie wywarli na nim zachodni przywódcy. Było to pierwsze, od lat spotkanie białoruskiego polityka z europejskimi liderami. Zgodnie z jego słowami, Prezydent Francji Francois Hollande wydał mu się, ku własnemu zaskoczeniu, komunikatywną i bardzo ostrożną osobą. Natomiast Kanclerz Niemiec Angela Merkel na pierwszym miejscu stawia „człowieczeństwo” i to właśnie głównie dzięki jej „energii” oraz „ustępliwości” Władimira Putina, udało dojść się do porozumienia. Jednocześnie Łukaszenko podkreślił, że spotkanie wcale nie oznacza, iż stosunki pomiędzy Białorusią, a krajami Unii Europejskiej uległy poprawie. Wspomniał również, iż wbrew pogłoskom, Białoruś nie zamierza opuścić Unii Euroazjatyckiej, w skład której wchodzą również Rosja oraz Kazachstan. W czwartek, 12.03.2014, przywódcy Ukrainy, Rosji, Niemiec i Francji (tzw. format „normandzki”), po 16-godzinnych negocjacjach doszli do porozumienia w sprawie uregulowania kryzysu na wschodzie Ukrainy.
3. Europa Południowo-Wschodnia (Bartłomiej Rusin)
3.1. Zaprzysiężenie nowej prezydent Chorwacji
15 lutego br. na placu św. Marka w stolicy kraju Zagrzebiu doszło do zaprzysiężenia pierwszej kobiety na stanowisku prezydenta państwa. Głową państwa została Kolinda Kitarowić, wcześniej sprawująca m.in. funkcje ministra spraw zagranicznych, ambasadora Chorwacji w USA oraz była asystentką sekretarza generalnego NATO. W zaprzysiężeniu uczestniczyło 80 delegacji oraz ośmiu przywódców z innych państw.
Kolinda Kitarowić została wybrana na najwyższy urząd w państwie podczas drugiej tury wyborów w tym kraju, która odbyła się w styczniu br. Starła się z byłym już prezydentem Chorwacji Iwo Josipowiciem, który po pierwszej turze wyborów w grudniu 2014 roku dysponował niewielką przewagą. O sukcesie Kitarowić zadecydowało mocne wyeksponowanie przez nią wątku walki z kryzysem finansowym w państwie. Kwestię tę poruszyła również w czasie zaprzysiężenia, wzywając do ożywienia gospodarki i zaprzestania korzystania z pieniędzy, które należą się przyszłym pokoleniom. Podczas przemówienia podkreśliła również konieczność integracji krajów sąsiednich z UE, co pozwoli zapewnić ostatecznie pokój między państwami regionu.
3.2. 100 dni gabinetu Bojko Borisowa w Bułgarii
Oceny 100 dni rządów obecnego gabinetu w Bułgarii dokonało czterech urzędujących wicepremierów. Wszyscy zgodnie uznali trzymiesięczny okres istnienia rządu premiera Bojko Borisowa za dodatni, niezależnie od niesprzyjającego klimatu politycznego. Ich zdaniem sukcesem gabinetu jest rozpoczęcie szeroko zakrojonego programu reform oraz opanowanie kryzysu w sektorach finansowym i bankowym. Każdy z urzędujących wicepremierów zwrócił również uwagę na kwestie szczegółowe: Meglena Kunewa podkreśliła znaczenie działań na rzecz zapewnienia bezpieczeństwa na granicy z Turcją (w związku z napływem uchodźców z Syrii), Iwajło Kalfin wyeksponował kwestię zmian w systemie emerytalnym, które jego zdaniem doprowadzą do większej przejrzystości całego projektu i pozwolą zapewnić przyszłym pokoleniom wyższe emerytury, Rumiana Byczwarowa zwróciła uwagę na sposób przejęcia władzy przez obecny gabinet, podkreślając, że nie doszło do czystki wśród dotychczas urzędującego korpusu urzędniczego, co jej zdaniem oznacza dobrą wolę rządu i gotowość do współpracy z osobami reprezentującymi inne opcje polityczne, oraz Tomisław Donczew, który stwierdził, że pomimo że rząd ma złożoną strukturę (tworzą go trzy partie i wspiera czwarte ugrupowanie), udaje się mu pracować jako jednolitemu mechanizmowi we wszystkich istotnych sprawach, dotyczących także toczących się kryzysów międzynarodowych.
4. Ameryka Północna i Południowa (Maria Płudowska)
4.1. Najnowszy raport AmCham China
Raport Amerykańskiej Izby Handlowej w Chinach ukazuje szereg trudności z którymi zmagają się inwestorzy amerykańscy na rynku azjatyckim. Z raportu wynika, że polityka prowadzona przez obecnego prezydenta Xi Jinpinga stawia wiele barier uniemożliwiających działania w regionie. Rozbudowana cenzura blokuje możliwość swobodnego przepływu informacji. 83% spośród badanych firm jest zdania, że chińska cenzura jest przeszkodą w prowadzeniu biznesu. Uciążliwe są także nieustanne kontrole organizacji antymonopolowych i antykorupcyjnych, które zakłócają pracę koncernów amerykańskich. Nie łatwo jest też znaleźć kompetentnych, wykwalifikowanych pracowników. Innym czynnikiem, który obniża efektywność amerykańskich przedsiębiorstw jest wysokie zanieczyszczenie powietrza. Według AmCham China, wysokie stężenie pyłów w powietrzu na terenie Chin stanowi zagrożenie dla zdrowia, a nawet życia pracowników amerykańskich korporacji. W związku z pogarszającą się sytuacją wewnątrz-rynkową Państwa Środka blisko 30% ogółu zagranicznych firm nie planuje zwiększenia wydatków na inwestycje w tym kraju.
4.2. Kontrowersje wokół budowy Keystone XL
Plany budowy ropociągu Keystone wzbudzają uzasadnione niepokoje wśród amerykańskich elit politycznych. Zwolennicy inwestycji wskazują na szereg korzyści jakie Stany Zjednoczone odniosą posiadając nowe źródło surowca energetycznego. Przegłosowując projekt ustawy posiadający większość w Kongresie Republikanie argumentują, że kosztowna inwestycja to nowe miejsca pracy oraz większa niezależność energetyczna w regionie. Długi na 1900 km. rurociąg biegnący z kanadyjskiej Alberty w kierunku południowych stanów nadatlantyckich wywołuje ostry sprzeciw ekologów. Rozległa budowa zaburzy ekosystem, a transportowana tzw. brudna ropa ma stanowić zagrożenie dla zdrowia setek tysięcy mieszkańców USA. Prezydent Stanów Zjednoczonych Barack Obama, reprezentując Demokratów, pozostaje nieugięty i zapowiada zawetowanie ustawy.
5. Afryka (Wojciech Gil)
5.1. Pierwszy potwierdzony atak Boko Haram na terytorium Czadu
Boko Haram przeprowadziło swój pierwszy skuteczny atak na terytorium północno-wschodniego sąsiada Nigerii – Czadu. W wyniku operacji fundamentalistów zginęły cztery osoby cywilne oraz jeden żołnierz. Kilka godzin wcześniej to samo ugrupowanie zaatakowało dwie wioski w stanie Borno, Akidę oraz Mbutę, gdzie śmierć poniosło łącznie 21 osób. Według relacji świadków, terroryści z Boko Haram mieli skorzystać z łodzi motorowych, których użyli do przeprawienia się przez jezioro Czad oraz zaatakowania miejscowości Ngouboua. Czad, obok Beninu, Kamerunu, Nigerii oraz Nigru wszedł w skład koalicji, która na początku lutego ogłosiła wysłanie łącznie 8,7 tys. żołnierzy w celu zwalczenia nigeryjskich fundamentalistów islamskich.
5.2. Rada ministrów Sudanu Południowego przedłuża swoją kadencję
Rząd Sudanu Południowego postanowił przedłużyć okres trwania kadencji obecnego prezydenta Salvy Kiira, rady ministrów oraz parlamentu. Prolongowana kadencja ma obowiązywać do 9 lipca 2017 r., tj. do czasu następnych wyborów. Decyzja południowosudańskiej Rady Ministrów musi jeszcze zostać zaaprobowana przez parlament, jednak jest to tylko formalność ze względu na jego zdominowanie przez zwolenników obecnej władzy. Ostatnie postanowienie rządu w Dżubie przekreśla szanse na implementowanie niedawno podpisanego porozumienia pokojowego z rebeliantami, skupionymi wokół byłego wiceprezydenta Rieka Machara. Toczący się od grudnia 2013 r. konflikt wewnętrzny spotęgował kryzys humanitarny w kraju, m.in. wg ONZ 2,5 miliona osób znajduje się na „krawędzi głodu”.
6. Bliski Wschód (Sebastian Szydłowski)
6.1. Miasto w pobliżu amerykańskiej bazy w Iraku w rękach dżihadystów.
Jak podaje Pentagon, bojownicy z Państwa Islamskiego zdobyli irackie miasto położone w pobliżu bazy amerykańskiej. Chodzi o al-Baghdadi, które znajduje się w bezpośredniej odległości od bazy lotniczej Ain al-Asad. Sama baza została również zaatakowana przez dżihadystów, jednak atak został odparty przez Amerykanów. Dotychczas al-Baghdadi było jednym z niewielu miast w tym regionie nadal w posiadaniu irackiej armii. Amerykanie bagatelizują znaczenie miasta, rzecznik Pentagonu dodał, że jest to pierwsza od kilku miesięcy sytuacja, kiedy ISIS zdobywa nową ziemię.
6.2. Tajny list przywódcy Iranu do Baracka Obamy.
Według dziennika „Wall Street Journal”, duchowy przywódca Iranu, Ajatollah Ali Chamenei wysłał Obamie tajny list, który był odpowiedzią na pismo prezydenta Stanów Zjednoczonych z października. Według cytowanego irańskiego dyplomaty treść miała charakter niezobowiązujący, jednak z wyrażonym szacunkiem. Obama wcześniej pisał do Chameneiego o możliwości współpracy w walce z Państwem Islamskim, jeśli dojdzie do ugody w ramach irańskiego programu nuklearnego. W ubiegłym tygodniu Ajatollah oświadczył, że zaakceptuje kompromis w sprawie programu nuklearnego, jeśli nie będzie on niekorzystny dla Iranu.
6.3. Jordański sąd skazał przywódcę Bractwa Muzułmańskiego
Zaki Bani Rushaid został skazany na półtorej roku więzienia za krytykę Zjednoczonych Emiratów Arabskich w mediach społecznościowych. Szef Bractwa Muzułmańskiego krytykował ZEA za uznanie jego organizacji za terrorystyczną. Został aresztowany w listopadzie po tym jak napisał, że władze ZEA mają niewielkie społeczne poparcie i służą interesom Izraela, grając główną rolę w politycznych prześladowaniach islamu. Jordańskie Bractwo Muzułmańskie jest największą partią opozycyjną w tym kraju, która działa legalnie i posiada poparcie społeczne. Ma ono pewne powiązania ideologiczne z zakazanym przez władze w Egipcie, w grudniu 2013, egipskim Bractwem Muzułmańskim. Jednak obie grupy nie są bezpośrednio powiązane.
Spodobał Ci się ten artykuł? Przekaż nam choćby symboliczną darowiznę w wysokości 4 złotych. To mniej, niż kosztuje najtańszy z tygodników opinii, a nasze teksty możesz czytać bez żadnych limitów i ograniczeń.
Klub Jagielloński
Nr konta: 16 2130 0004 2001 0404 9144 0001
W tytule: „darowizna na cele statutowe: jagiellonski24”
Dziękujemy!
