79 Horyzont Jagielloński
Poniżej prezentujemy skrót informacji z najnowszego Horyzontu Jagiellońskiego. To publikowany cyklicznie przegląd najważniejszych faktów, analiz i komentarzy z ostatniego tygodnia.
1. Polska (Bartosz Bieliszczuk)
1.1. MON ogłasza zamówienie na bezzałogowce
Inspektorat Uzbrojenia opublikował ogłoszenie o zamówieniu Bezzałogowych Systemów Powietrznych (BSP). Jak podaje MON w komunikacie, przedmiotem zamówienia są BSP klasy taktycznej krótkiego zasięgu oraz BSP klasy mini. Podpisanie umowy zaplanowane jest na początek 2016 roku.
Jak podaje portal „Kresy.pl”, polskie myśliwce MiG-29 zostały poderwane z litewskiej bazy w Szawlach, w związku ze zbliżającym się do granic NATO rosyjskim samolotem Ił-78. Obecnie Polscy piloci pełnią służbę Baltic Air Policing wraz z pilotami włoskimi, a w przestrzeni powietrznej regionu znajdują się również myśliwce duńskie.
2. Europa (Paula Trzuskolas)
2.1. Zmiany w islandzkim rządzie
W ciągu ostatnich kilku tygodni doszło do dwóch zmian w rządzie Islandii. Najpierw Olaf Nordal zastąpił Hannę Birna Kristjansdottir na stanowisku ministra spraw wewnętrznych. Była minister odeszła w niesławie po skandalu z udziałem jej doradcy, który ujawniał informacje o szukających azylu. Teraz do rotacji doszło również na stanowisku ministra środowiska oraz bogactw naturalnych (chodzi o rolnictwo i rybołówstwo). Sigurdur Ingi Johannsson ustąpiła na rzecz 70-letniej Sigrun Magnusdottir. Co ciekawe, nowa minister zajmie się tylko kwestiami środowiska, a jej poprzedniczka nadal będzie odpowiedzialna za rolnictwo i rybołówstwo.
2.2. Hiszpańska firma ofiarą islamskich hakerów
W środę strona hiszpańskiego producenta AGD Taurus padła ofiarą ataku hakerskiego przeprowadzonego przez dżihadystów. Hakerzy z Bliskiego Wschodu prawdopodobnie pomylili firmę z brazylijsko-amerykańskim producentem broni, który posługuję się tą samą nazwą. Na stronie pojawił się napis informujący, kto dokonał ataku, a w tle słychać islamskie modlitwy. Cała sprawa mogła mieć związek z cyberatakami na francuskie firmy; katalońska policja bada sprawę. Strona jeszcze w piątek nie funkcjonowała prawidłowo.
2.3. Kryzys w sektorze bankowym w Irlandii kosztował już 40 mld €
Specjalny komitet – Banking Inquiry – powołany w ramach Oireachtas (irlandzkiego parlamentu) w listopadzie 2014 r., którego celem jest zbadanie przyczyn kryzysu bankowego z 2008 r. oraz niedociągnięć w systemie prawnym i politycznym, zaczyna publikować swoje pierwsze sprawozdania. Na razie obliczono, że kryzys kosztował już 40 mld €. Wysnuto również wnioski, że instytucje, takie jak Anglo Irish Bank i Irish Nationwide, powinny zostać postawione w stan likwidacji już w 2008 r. Regulacje z 2008r. nazywa się „triumfem nadziei nad realizmem”.
Mimo tego, że Irlandia dosyć dobrze wyszła z kryzysu, szczególnie w porównaniu do Hiszpanii czy Grecji, gospodarka, a także reputacja tego kraju bardzo ucierpiały na krachu. Banking Inquiry będzie nadal zajmował się analizami, które być może doprowadzą do istotnych zmian w irlandzkim prawie.
3. Grupa Wyszehradzka (Łukasz Kołtuniak)
3.1. Słowacja: Fico zainteresowany współpracą z Chinami
Po szczycie Chiny-Europa Środkowa, który odbył się w Belgradzie, słowacki premier Robert Fico podkreślił zainteresowanie współpracą z Chinami. Zdaniem Fico dobrze aby na Słowacji powstała filia chińskiego banku inwestycyjnego. Premier zapewnił, że Chińczycy postrzegają Słowację jako stabilny i przewidywalny rynek. Jednocześnie wyraził zadowolenie z wyników szczytu.
3.2. Węgry: Skandal finansowy z udziałem szefa pro-rządowego think-thanku?
Peter Heim, lider prorządowego think-thanku Szazadveg jest oskarżany o udział w aferze związanej z prywatyzacją budynku przy jednej z budapesztańskich ulic. Heim jest partnerem biznesowym Andrasa Giro-Szasza sekretarza stanu w gabinecie Viktora Orbana.
3.3. Fidesz wzywa do ostrzejszej polityki wobec uchodźców
Rządzący na Węgrzech Fidesz apeluje do innych ugrupowań Europejskiej Partii Ludowej o ostrzejszą politykę wobec imigrantów. Zdaniem Fideszu imigranci tworzą getta ze specyficzną subkulturą, której wynaturzeniem jest później terroryzm. Rozwiązanie problemów demograficznych Europy tkwi według Fideszu w aktywnej polityce prorodzinnej, a nie tak szerokim otwieraniu granic Europy.
4. Ameryka Północna i Południowa (Maria Płudowska, Carmen Stachowicz)
4.1. Protesty w Sao Paulo
Obywatele największego miasta w Brazylii wyszli na ulice w geście protestu przeciwko niespodziewanym podwyżkom cen biletów komunikacji miejskiej (z 3 reali do 3,5). Obywatele wyrażają sprzeciw w stosunku do „irracjonalnej polityki rządu”, który inwestuje ogromne sumy pieniędzy w organizację imprez sportowych zamiast wesprzeć socjalny wymiar państwa. Około 3 tys. osób żądało wycofania zmian wprowadzonych przez władze miasta. W odpowiedzi na manifestacje i liczne akty wandalizmu policja użyła gazu łzawiącego. Kilkadziesiąt osób zostało aresztowanych.
4.2 Zmiany w stosunkach pomiędzy USA a Kubą wchodzą w życie
Oba państwa podpisały porozumienie, na mocy którego zakończono okres wieloletniej izolacji. Postanowienia paktu weszły w życie w piątek i są przełomem w relacji pomiędzy Waszyngtonem a Hawaną. Wśród głównych założeń nowej polityki Stanów Zjednoczonych względem Kuby, najważniejsze to możliwość swobodnego podróżowania, znaczne ułatwienia w zakładaniu działalności gospodarczej oraz zniesienie niektórych podatków. Nowy rozdział w polityce zagranicznej daje Hawanie wiele możliwości, oraz nadzieje na poprawę jakości życia milionów Kubańczyków.
5. Afryka (Wojciech Gil)
5.1. Walka przeciwko rwandyjskim rebeliantom w Demokratycznej Republice Konga
Wciąż trwają próby rozbicia rwandyjskich rebeliantów ukrywających się we wschodniej części Demokratycznej Republiki Konga. Wywodzący się głównie z plemienia Hutu, bojownicy Demokratycznych Sił Wyzwolenia Rwandy (Forces Démocratiques de Libération du Rwanda – FDLR) oskarżani są m.in. przez rząd w Kigali o zbrodnie ludobójstwa oraz przetrzymywanie zakładników. Przebywanie Rwandyjczyków w DRK możliwe jest głównie dzięki niekorzystnemu do przeprowadzenia ofensywy terenowi, co również powoduje obecne niezdecydowanie wojsk kongijskich oraz Organizacji Narodów Zjednoczonych. Aktualnie, liczebność FDLR szacowana jest na ok. 1,5 tys. rebeliantów.
5.2. Nigeria: opublikowano zdjęcia satelitarne zaatakowanych miejscowości
Amnesty International opublikowała zdjęcia satelitarne obszarów, które zostały zaatakowane na początku stycznia przez Boko Haram. W wyniku przeprowadzonej wówczas przez terrorystów kilkudniowej ofensywy, zginąć mogło nawet ponad 2 tys. osób. Na ujawnionych przez organizację fotografiach udokumentowano m.in. całkowicie zniszczoną miejscowość Doron Baga oraz leżące w jej sąsiedztwie inne wioski. Zorganizowane przez Boko Haram zamachy w stanie Borno były jak dotąd najkrwawszymi atakami od powstania grupy, tj. od 2009 r.
6. Bliski Wschód (Sebastian Szydłowski)
6.1. Arabia Saudyjska publikuje film z egzekucji kobiety w Mekce.
Laila Bint Abdul Muttalib Basim, kobieta pochodząca z Birmy, odsiadująca wyrok w Arabii Saudyjskiej, została stracona w poniedziałek na ulicach świętego miasta muzułmanów – Mekki. Dekapitacji dokonano za pomocą miecza. Oskarżona o wykorzystanie seksualne i zamordowanie swojej siedmioletniej pasierbicy, do końca nie przyznawała się do winy, co można zaobserwować na wideo opublikowanym przez władze Arabii Saudyjskiej. Obrońcy praw człowieka alarmują o wzroście liczby tego typu egzekucji dokonywanych w tym kraju.
6.2. Ponad 75 tysięcy osób zginęło w Syrii w 2014 roku.
Syryjskie Obserwatorium Praw Człowieka przekazało dane z których wynika, że w 2014 roku w Syrii zginęło 76021 osób, z czego 33278 to cywile. Według ONZ konflikt w Syrii, rozpoczęty w 2011r., przyniósł od tego czasu już 200 tysięcy ofiar.
6.3. Atak zimy na Bliskim Wschodzie.
Z niemałymi kłopotami muszą się zmagać mieszkańcy Bliskiego Wschodu. W Izraelu spadło nawet do 60 cm śniegu, zaś władze w Syrii wstrzymały naloty na pozycję rebeliantów ze względu na złe warunki pogodowe. Nie lepiej jest w Turcji, Jordanii, czy na terytorium Autonomii Palestyńskiej, gdzie wiele domów zostało zniszczonych podczas konfliktu z Izraelem. Najgorzej wygląda sytuacja syryjskich uchodźców mieszkających w namiotach. Całkowita liczba uchodźców z Syrii wynosi już 3,2 mln, z czego najwięcej przebywa na terytorium Libanu (ponad 1,1mln) i Turcji (ponad 1mln).
6.4. Największe od sierpnia walki irackich Kurdów i bojowników z Państwa Islamskiego w pobliżu Irbil.
W pobliżu Irbil, największego miasta irackich Kurdów doszło do, najcięższych od sierpnia, walk z dżihadystami z Państwa Islamskiego. Walki toczyły się niedaleko Irbil, na obrzeżach Gwer- miasta które od nalotów amerykańskich w sierpniu zostało przejęte przez siły kurdyjskie. Bitwa rozpoczęła się w sobotę, gdy setki bojowników z IS, przekroczyło małą rzekę w nadziei na okrążenie przebywających tam sił kurdyjskich. Zginęło 24 kurdyjskich wojskowych oraz 6 kolejnych w niedzielę, podczas ponownego ataku dżihadystów. Ostatecznie udało się odeprzeć atak islamistów. Gwer i Mahmour leżące w pobliżu stanowią strategiczną linię frontu chroniącą południowe dojście do miasta Irbil oraz złóż ropy i elektrowni.
7. Azja Pacyficzna (Ewa Strankowska, Sebastian Szydłowski)
7.1. Wydobycie surowców energetycznych w Chinach w 2014 – oficjalny raport
Ministerstwo Ziemi i Zasobów Chin przedstawiło raport, zawierający dane dotyczące stanu wydobycia surowców w 2014 r., zgodnie z którym produkcja gazu łupkowego wyniosła 1,3 mld m3, wartość prawie 5 razy wyższą w porównaniu z poprzednim rokiem. Wydobycie metanu z pokładów węgla (CBM) osiągnęło 3,6 mld m3, 23,3% więcej niż w 2013. Wcześniej Ministerstwo zapowiadało wydobycie 6,5 mld m3 gazu łupkowego, jednakże ze względu na trudne warunki geologiczne terenów, na których zidentyfikowano surowiec, wyższe koszty wiercenia, niedobór wody i ograniczoną efektywność krajowych podmiotów, władze zmuszone były do zmniejszenia celów produkcyjnych o prawie połowę. Całkowita produkcja gazu ziemnego w zeszłym roku wyniosła 132,9 mld m3, 10,7% więcej w porównaniu z wcześniejszym rokiem. Konwencjonalne wydobycie gazu ziemnego osiągnęło 128 m3, wartość o 9,8% wyższą w stosunku do 2013 r.
7.2. Japonia przekaże 2,5 mld dolarów państwom Bliskiego Wschodu
Rozpoczynając 6-dniową wizytę na Bliskim Wschodzie, premier Japonii Shinzo Abe zadeklarował w Egipcie, że jego państwo przekaże 2,5 mld dolarów na poczet niemilitarnej pomocy krajom w regionie. 200 mln dolarów trafi w ramach pomocy pozawojskowej do państw walczących z Państwem Islamskim. Większość ma zostać przekazana krajom sąsiadującym z Irakiem i Syrią, gdzie znajdują się uchodźcy. Abe oświadczył, że stabilizacja w regionie to podstawowy warunek pokoju i dobrobytu na świecie. Podkreślił również poczucie obowiązku do przeciwstawienia się terroryzmowi i rozpowszechnianiu broni masowego rażenia, które powinno charakteryzować społeczność międzynarodową. Region ten jest dla Japonii ważny również z innego powodu – większość importowanej do kraju ropy naftowej pochodzi z Bliskiego Wschodu. Zgodnie z planem Abe odwiedzi również Jordanię, Liban, Izrael oraz terytorium Palestyny.
Spodobał Ci się ten artykuł? Przekaż nam choćby symboliczną darowiznę w wysokości 4 złotych. To mniej, niż kosztuje najtańszy z tygodników opinii, a nasze teksty możesz czytać bez żadnych limitów i ograniczeń.
Klub Jagielloński
Nr konta: 16 2130 0004 2001 0404 9144 0001
W tytule: „darowizna na cele statutowe: jagiellonski24”
Dziękujemy!
