71 Horyzont Jagielloński

Poniżej prezentujemy skrót informacji z najnowszego Horyzontu Jagiellońskiego. To publikowany cyklicznie przegląd najważniejszych faktów, analiz i komentarzy z ostatniego tygodnia.

1. Polska (Bartosz Bieliszczuk)

1.1. Szczyt  NATO w 2016 roku – szanse dla Polski

Jak pisze na swym blogu Bruno Lété z German Marshall Fund, Polska jest zaniepokojona agresywną polityką Kremla wobec Gruzji, Mołdawii oraz – obecnie – Ukrainy. Zauważa on, że nadchodzący szczyt NATO, który odbędzie się w 2016 roku w Warszawie da Polsce szanse na nagłośnienie swojego punktu widzenia na bieżące wydarzenia i bezpieczeństwo w regionie. Wśród problemów Sojuszu wymienia on m.in. odmienną percepcję zagrożeń.

1.2. “Reuters” o ruchach polskich wojsk

‘“Reuters” pisze o przerzucaniu polskich wojsk na wschodnią granicę. Jak stwierdza agencja, “Polska boi się, że może stać się kolejnym celem Kremla”. “Reuters” przytacza też słowa ministra Siemoniaka: “To plan podzielony na kilka lat. Pierwsze jego efekty będą widoczne w 2017 roku. Podejmiemy także wiele działań związanych z wojskami na naszej wschodniej granicy. Rozbudujemy także tamtejszą infrastrukturę”.

1.3. Rosyjskie MSZ o wydaleniu z Polski dziennikarza

Jako “wyzywające” (defiant) określiło rosyjskie MSZ pozbawienie akredytacji Leonida Swiridowa przez polskie ministerstwo. Strona rosyjska poinformowała także, że oczekuje wyjaśnień, rezerwując sobie prawo do retorsji. Dziennikarz ten był polskim korespondentem agencji “Rossija Siewodnia”. Warto dodać, że był on wcześniej oskarżony o szpiegostwo przez czeskich kolegów, a w Polsce wymieniany był też w związku ze sprawą lobbingu na rzecz rosyjskiego koncernu Acron, zainteresowanego przejęciem polskich Azotów.

Czytaj więcej:

http://visegradplus.org/opinion/spy–loved–v4/

http://jagiellonski24.pl/2013/10/16/bieliszczuk–lobbing–za–rosyjskie–pieniadze/

2. Europa (Bartosz Bieliszczulk)

2.1. Sankcje uderzają w niemiecki eksport

Wg opublikowanych przez Niemiecki Urząd Statystyczny w Wiesbaden statystyk, krajowy eksport do Rosji spadł w sierpniu o 26,3%. W tym roku eksport pojazdów spadł z kolei o 27,3%. Ucierpiał także eksport maszyn, których Rosja jest czwartym najważniejszym odbiorcą. Jak powiedział przedstawiciel Komisji Wschodniej Gospodarki Niemieckiej “Sankcje dotknęły wiele firm średniej wielkości, które musiały już kilkakrotnie skracać czas pracy”.

2.2. Włochy kończą z misją “Mare Nostrum”

Rzym zapowiedział zakończenie programu misji ratunkowych, które do dnia dzisiejszego ocaliły życie ponad 100 tys. imigrantów z Afryki i Bliskiego Wschodu. Ma ją zastąpić inicjatywa Unii Europejskiej. Wg słów włoskiego ministra spraw wewnętrznych była to wyjątkowa (emergency) akcja. Została ona rozpoczęta ponad rok temu po śmierci ponad 360 osób płynących na przeludnionej łodzi. Od tego momentu patrole włoskiej floty wojennej patrolowały wody Morza Śródziemnego, by zapobiec podobnym tragediom. Program kosztował Włochy 114 mln euro.

3. Ameryka Północna i Południowa (Maria Płudowska, Carmen Stachowicz)

3.1. Eksplozja amerykańskiej rakiety bezzałogowej

Kilka sekund po starcie doszło do eksplozji rakiety mającej dostarczyć zaopatrzenie na Międzynarodową Stację Kosmiczną. Ładunek dla członków załogi ISS, jaki znajdował się na pokładzie to: zbiorniki z tlenem, urządzenie do śledzenia meteorytów oraz 32 miniaturowe satelity badawcze. Rakieta należała do firmy Orbital Sciences, z której usług korzysta NASA przy transporcie towarów na ISS.

3.2. Katastrofa pasażerskiego statku kosmicznego

Pasażerski statek kosmiczny należący do firmy Virgin Galactic rozbił się podczas lotu testowego. Śmierć poniósł jeden z dwóch pilotów. Lot testowy odbywał się w ramach programu komercyjnych lotów kosmicznych. Statek o nazwie Virgin Galactic’s SpaceShipTwo został wyniesiony w powietrze na grzbiecie samolotu transportowego, po czym rozpoczął samodzielny lot, w trakcie którego miało dojść do wypróbowania silnika rakietowego.

4. Afryka (Wojciech Gil)

4.1. Burkina Faso: wojsko przejmuje władzę

Prezydent Burkina Faso, rządzący nieprzerwanie od 1987 r. – Blaise Comparore – zrezygnował z urzędu oraz wyjechał do sąsiadującego Wybrzeża Kości Słoniowej. Jego decyzja została ogłoszona na fali protestów w stolicy kraju, Wagadugu, zapoczątkowanych ujawnieniem projektu zmiany konstytucji, umożliwiającemu Comparore start w kolejnych wyborach. W wyniku zwolnienia stanowiska szefa państwa, tymczasowym liderem został nominowany pułkownik Isaac Zida, pomimo wcześniejszego ogłoszenia na tym stanowisku dotychczasowego szefa sztabu, generała Honore Traore. Przejęcie władzy w Burkina Faso przez armię spowodowało wybuch kolejnych protestów oraz zdecydowane apele m.in. Unii Afrykańskiej oraz ONZ o przekazanie kontroli instytucjom cywilnym.    

4.2. Prezydent Zambii nie żyje

W ubiegły wtorek, w wieku 77 lat zmarł prezydent Zambii, Michael Sata. Pełniący od 2011 r. funkcję prezydenta, Sata całą swoją działalność zawodową skoncentrował na polityce, m.in. był on założycielem jednej z najważniejszych partii politycznych w Zambii – Frontu Patriotycznego. Według procedur, obowiązki szefa państwa po Sacie przejmie dotychczasowy wiceprezydent kraju – Guy Scott, który będzie sprawował tę rolę do przeprowadzonych w ciągu 90 dni wyborów. Zostanie o tym samym pierwszym białym prezydentem kraju Afryki Subsaharyjskiej od 20 lat, jednak z powodu miejsca urodzenia swoich rodziców nie będzie mógł on ubiegać się o urząd głowy państwa w nadchodzących wyborach.  Pracownicy londyńskiego szpitala, w którym był leczony Michael Sata nie ujawnili oficjalnego powodu jego śmierci.

4.3. Nigeria: Boko Haram zaprzecza osiągnięciu porozumienia z rządem

Lider Boko Haram, Abubakar Shekau,  zaprzeczył w zeszłym tygodniu informacjom o uzyskaniu kompromisu pomiędzy kierowaną przez niego organizacją a rządem w Abudży. W nagranym oświadczeniu przesłanym do francuskiej agencji prasowej AFP, Shekau wykluczył ponadto potencjalne negocjacje z władzami Nigerii w przyszłości. Przywódca Boko Haram, odnosząc się do porwania ponad 200 kobiet z północno – wschodnich terenów kraju w kwietniu tego roku oświadczył, że zostały one już „nawrócone” na islam oraz wydane za mąż. Materiał wideo w największym stopniu uderzył w prawdomówność nigeryjskich władz, które w połowie października informowały o rzekomym osiągnięciu porozumienia z fundamentalistami, na mocy którego wszystkie porwane uczennice miały zostać uwolnione.

5. Bliski Wschód/Północna Afryka(Sebastian Szydłowski)

5.1. Zacieśnia się współpraca pomiędzy Rosją i Iranem.

Sytuacja w Syrii i Iraku zbliża do siebie oba państwa. Podczas wizyty w Teheranie, szefa Rosyjskiego Narodowego Biura Bezpieczeństwa – Nikołaja Petruszewa, doszło do podpisania umowy pomiędzy stronami. Dotyczy ona przede wszystkim współpracy wywiadowczej obu państw, które jak przyznaje Patruszew, mają zbieżne poglądy na sytuację w regionie i zamierzają ściśle współpracować na wielu frontach, czego przykładem jest ta umowa. Rosyjskie media podają, iż jest to początek strategicznej współpracy wywiadowczej pomiędzy stronami, w tym regionie świata.

5.2. Świecka partia Nidaa Tounes wygrała wybory w Tunezji.

Partia Nidaa Tounes otrzymała 85 mandatów z 217. Partia potrzebuje teraz znaleźć koalicjanta, aby móc sprawować rządy. Rządząca partia Islamska Ennahda zdobyła 69 miejsc w tunezyjskim parlamencie i wezwała zwycięzców do utworzenia wspólnego rządu.

5.3. Samobójczy atak nagranicy Pakistanu i Indii.

Ponad 50 osób zginęło, a około 100 zostało rannych w wyniku samobójczego ataku bombowego w pobliży granicy Pakistanu z Indiami. Zdarzenia miały miejsce w pobliżu punktu kontrolnego, w związku z czym, jak podają władze zginęło trzech pakistańskich strażników. Do zamachu przyznali się pakistańscy Talibowie oraz  bojownicy z ugrupowania Jundullah.