Witamy na stronie Klubu Jagiellońskiego. Jesteśmy niepartyjnym, chadeckim środowiskiem politycznym, które szuka rozwiązań ustrojowych, gospodarczych i społecznych służących integralnemu rozwojowi człowieka. Portal klubjagiellonski.pl rozwija ideę Nowej Chadecji, której filarami są: republikanizm, konserwatyzm, katolicka nauka społeczna.

Zachęcamy do regularnych odwiedzin naszej strony. Informujemy, że korzystamy z cookies.
Horyzont Jagielloński  28 kwietnia 2014

44 Horyzont Jagielloński

Horyzont Jagielloński  28 kwietnia 2014
przeczytanie zajmie 25 min

Poniżej prezentujemy skrót informacji z najnowszego Horyzontu Jagiellońskiego. To publikowany cyklicznie przegląd najważniejszych faktów, analiz i komentarzy z ostatniego tygodnia.

1. Polska

1.1. Sikorski dla The Washington Post” na temat Ukrainy

Minister Radosław Sikorski udzielił wywiadu „The Washington Post”. Rozmowa dotyczyła sytuacji na Ukrainie i polityki Moskwy. Wg ministra Kreml chce zdestabilizować Ukrainę w związku z nadchodzącymi wyborami, by utrudnić Kijowowi reformy ekonomiczne. Sikorski stwierdził, że Ukraina zaniedbała je przez ostatnie lata, a obecnie trudno jest je przeprowadzić, jednocześnie broniąc się przed Rosją (minister wprost stwierdził, że na wschodzie Ukrainy działają siły rosyjskie).

Radosław Sikorski stwierdził też, że Stany Zjednoczone powinny zwiększyć obecność wojskową w Polsce (minister rozmawiał już w tej sprawie ze stroną amerykańską), jednak unikał odpowiedzi na pytanie, czy Zachód powinien dozbroić Ukrainę. Pytany o ewentualną agresję Rosji na inne kraje stwierdził, że jeśli Putin napotka opór – cofnie się. Ujawnił także, że ok. miesiąca temu Polska, Węgry i Rumunia otrzymały od W. Żyrinowskiego propozycję rozbioru Ukrainy.

1.2. Polak wśród porwanych członków misji OBWE

W piątek w Słowiańsku prorosyjscy separatyści porwali ośmioosobową misję OBWE, której celem było dopilnowanie realizacji tzw. porozumień genewskich. W jej skład wchodziło czterech przedstawicieli Niemiec oraz po jednym z Polski, Czech, Danii i Szwecji.

W sprawie porwania wspólne oświadczenie wydało MON oraz MSZ. Polskie władze wzywają w nim do natychmiastowego i bezwarunkowego uwolnienia przetrzymywanych osób. W oświadczeniu czytamy: „dyplomacja i inne resorty podejmują wszelkie możliwe działania na rzecz uwolnienia polskiego obywatela w ścisłej współpracy z partnerami zagranicznymi. Nagłaśnianie tych działań w żaden sposób nie pomoże w uwolnieniu zakładników, tak samo jak wykorzystywanie tej sprawy w bieżących rozgrywkach politycznych.

W związku z dramatem porwanych, na polecenie prezydenta wypowiedział się także szef BBN, gen. Koziej: „Próby osiągania swoich celów politycznych metodami terrorystycznymi, jaką jest porywanie zakładników spośród osób strony trzeciej, są nie do zaakceptowania i dyskwalifikują separatystów, jako podmiot rozmów politycznych. Organizatorzy tego typu działań muszą liczyć się z poważnymi konsekwencjami międzynarodowymi. Niepokojące jest to, że takie metody stosowane są w warunkach jednoczesnej presji polityczno-militarnej, jaką wywierają na Ukrainę rosyjskie wojska rozwinięte i prowadzące manewry nad jej granicą. W tej sytuacji Rosja nie może milczeć, bo to zachęca separatystów do kontynuowania tej wymagającej jednoznacznego potępienia metody walki politycznej.

W niedzielę porywacze zgodzili się wypuścić jednego z porwanych – Szweda chorego na cukrzycę.

 

2. Unia Europejska

2.1. Piąta rocznica powstania Partnerstwa Wschodniego bez udziału polityków Francji i Niemiec

Bez udziału Kanclerz Niemiec Angeli Merkel, Prezydenta Francji Francois Hollande’a oraz przewodniczącego Komisji Europejskiej Jose Manuela Barroso odbył się w Pradze Szczyt Partnerstwa Wschodniego. Komisję reprezentował czeski komisarz ds. rozszerzania Stefan Füle, Polskę zaś prezydent Bronisław Komorowski. W Pradze gospodarz Szczytu Milos Zeman gościł także przywódców Armenii, Austrii, Litwy, Mołdawii, Słowacji, Gruzji Azerbejdżanu oraz wicepremiera Szwecji i ministra spraw zagranicznych Ukrainy. W imieniu Barroso list skierowany do uczestników praskiego zjazdu przeczytał komisarz Füle. Jak pisze Barroso dzisiejsze wydarzenia na Ukrainie pokazują, że znaczenie i konieczność kontynuowania Partnerstwa Wschodniego są wyraźniejsze niż kiedykolwiek wcześniej. Zapewnił, że Unia Europejska ma odpowiednie podejście, aby pozostać otwarta dla swoich wschodnich sąsiadów, partnerów i przyjaciół. Wyraził on też nadzieje na podpisanie w czerwcu umowy o stowarzyszeniu i kompleksową umowę o wolnym handlu z Ukrainą, Gruzją i Mołdawią.

2.2. Francusko-niemieckie wsparcie dla MołdawiiGruzji

Szefowie dyplomacji Francji i Niemiec odbyli pod koniec zeszłego tygodnia wizyty w Kiszyniowie i Tbilisi. Jak zapewnili Laurent Fabius oraz Frank Walter Steinmeier, UE podtrzymuje swoje obietnice dla dalszego wsparcia reform oraz proeuropejskiego kierunku Mołdawii i Gruzji. Wymiernym wsparciem dla Kiszyniowa było przegłosowanie przez Parlament Europejski zniesienia cła na wina, jednego z podstawowych towarów eksportowych Mołdawii. Równie silne poparcie wyrażono dla Gruzji podczas piątkowej wizyty polityków w Tbilisi. Oba z krajów powinny w czerwcu podpisać umowy o stowarzyszeniu z UE.

2.3 Energetyczne tournéeDonaldaTuska

Premier Donald Tusk odbył w minionym tygodniu podroż po najważniejszych stolicach europejskich namawiając przywódców Francji i Niemiec oraz decydentów w Brukseli do wsparcia idei powołania tzw. Unii Energetycznej. Zarówno prezydent Francji Francois Holland jak i Kanclerz Niemiec Angela Merkel co do zasady poparli polską inicjatywę. Holland nazwał projekt nawet francusko–polską inicjatywą. Mniej entuzjastyczna wydawała się być kanclerz Niemiec, która stwierdziła, że Berlin „w zasadzie popiera pomysł”. Pełne wsparcie dla tej inicjatywy wyraził także przewodniczący Rady Unii Europejskiej Herman van Rompuy. Swoje wsparcie wyraził także chadecki kandydat na przewodniczącego Komisji Europejskiej, Jean Cloude Juncker. Jak stwierdził Tusk, reakcje na Polską propozycję w stolicach europejskich są „dość obiecujące”. Koncepcja Unii Energetycznej zakładała wspólne negocjacje nowych kontraktów z zewnętrznymi dostawcami, wzmocnienie mechanizmu udzielania pomocy na wypadek odcięcia dostaw źródeł energii, dofinansowanie w maksymalnie dopuszczalnym stopniu rozbudowy infrastruktury energetycznej z unijnych pieniędzy, pełne wykorzystanie dostępnych w Europie źródeł paliw kopalnych w tym węgla i gazu łupkowego, a także import gazu ziemnego i ropy naftowej do UE spoza Rosji, zwłaszcza z USA oraz Australii.

 

3. Grupa Wyszehradzka (Joanna Babiarz, Tomasz Romanowski)

3.1.Szczyt Partnerstwa Wschodniego wobec Ukrainy

Na piątkowym szczycie Partnerstwa Wschodniego, który miał służyć podsumowaniu 5-letnich osiągnięć programu, prezydent Zeman wyraził nadzieję, że ustalenia szczytu pomogą także w zaprowadzeniu pokoju na Ukrainie. W opinii prezydenta kraj ten znajduje się w stanie zagrożenia zarówno przez agresję zewnętrzną, jak i wojnę domową. Powiedział przy tym, że państwa Partnerstwa Wschodniego powinny w obliczu takiej perspektywy dążyć do maksymalnej deeskalacji konfliktu. Dodał przy tym, że projekt Partnerstwa Wschodniego nie jest krótkoterminową operacją Unii Europejskiej, ale ważnym długofalowym programem polityki dobrego sąsiedztwa w regionie.

3.2. Czes iwzmacniają wschodnią granicę

Jak donoszą „Hospodářské Noviny”, w obliczu pogarszającej się sytuacji na Ukrainie, Czeska armia planuje przeniesienie do 1200 żołnierzy na wschodnią granicę celem wsparcia lokalnych oddziałów policji. Wraz z planowanym wzmocnieniem ochrony infrastruktury krytycznej, oznacza to największe wojskowe manewry od 13 lat na terenie Czech. Szef Sztabu Generalnego, Petr Pavel wyraził zaniepokojenie perspektywą fali uchodźców, która może się pojawić w obliczu eskalacji konfliktu na wschodzie, oraz pojawieniem się problemów wśród dużej mniejszości czeskiej na terytorium Ukrainy.

3.3. Spotkanie Grupy Wyszehradzkiej w Budapeszcie

16 kwietnia w węgierskiej stolicy spotkali się przedstawiciele Ministerstw Infrastruktury i Rozwoju państw należących do V4 oraz Rumunii i Bułgarii, by skoordynować wspólną politykę rozwoju sześciu państw tak, by dobrze reprezentowała interesy wszystkich krajów w Unii Europejskiej. Węgierski minister, Istvan Komoroczki uważa, że wspólnie obrana strategia zachęci państwa do rozwoju we własnym regionie i poprawi ich konkurencyjność. Priorytetem tej strategii jest wzmocnienie rozwoju małych i średnich przedsiębiorstw oraz wzrost zatrudnienia. Oprócz powyższych celów, wspólna polityka rozwoju ma także objąć poprawę infrastruktury, która w większości tych krajów jest w złym stanie.

3.4. Słowacja chce zaostrzyć przepisy dotyczące wykupu ziem

Rząd słowacki w obawie przed nadmiernym wykupem ich ziem przez zagranicznych inwestorów chce wprowadzić pewne restrykcje, które utrudnią zakup ziemi przez obce firmy. Jednym z warunków otrzymania ziemi na wieczną dzierżawę jest istnienie firmy na rynku w Słowacji przez minimum 10 lat. Sprzeciwia się temu Unia Europejska, która zobligowała Słowację do zniesienia praw dyskryminujących inwestorów do 30 kwietnia. Rząd Słowacji postanowił, by ww. przepisy dotyczyły tylko firm spoza Unii Europejskiej, w celu zminimalizowania strachu przed zagranicznym kapitałem.

 

4. Wschód (Adrian Koładka)

4.1. Powstał Europejski Ruch Mołdawii

15 kwietnia powołano Europejski Ruch Mołdawii. Oficjalne motto Ruchu brzmi: „Razem dla Europejskiej Mołdawii – Europejska przyszłość dla naszych dzieci”. Zadaniem organizacji będzie przede wszystkim informowanie obywateli Mołdawii o zmianach prawnych i reformach związanych z procesem integracji europejskiej. Lider Ruchu, Lilia Snegureac, wyjaśniła, że jego członkowie będą podróżować po wszystkich regionach kraju (także w Gagauzji i Naddniestrzu), i prezentować ich mieszkańcom korzyści płynące ze zbliżenia z UE. Europejski Ruch Mołdawii jest inicjatywą obywatelską i, jak podkreśla Snegureac, nie dąży ani do zdobycia władzy, ani do zysków ekonomicznych.

4.2. Rosja największym dostawcą broni dla państw Azji i Pacyfiku

Zdaniem Nikołaja Dimidiuka, dyrektora ds. zleceń specjalnych Rosoboroneksportu, „Rosja jest największym dostawcą produktów militarnych dla państw Azji i Pacyfiku”. Dimidiuk wyjaśnił, że „ambicje geopolityczne wielu graczy regionalnych znacząco wzrosły, i powinny mieć oparcie w realnej sile”. W jego opinii za zbrojeniami ma także przemawiać coraz poważniejsze zagrożenie związane z separatyzmem, terroryzmem i piractwem morskim. Czynniki te powodują ostrą walkę konkurencyjną o rynek regionalny między największymi światowymi producentami uzbrojenia.

4.3. Naddniestrze chce międzynarodowego uznania i przyłączenia do Rosji

16 kwietnia Rada Najwyższa Naddniestrza zaapelowała do Moskwy, a także kilku organizacji międzynarodowych, o uznanie za niezależne państwo. Uznanie ma poprzedzić działania regionu na rzecz przyłączenia się do Federacji Rosyjskiej. Przewodniczący Rady, Michaił Burła, stwierdził, że „zrobiliśmy pierwszy krok, a dalej zobaczymy”. Burła zadeklarował też poparcie dla scenariusza „cywilizowanego rozwodu”, analogicznego do przypadku Czechosłowacji.

4.4. Ukraina: wybory prezydenckie niezależnie od sytuacji w niektórych regionach

Andriej Magera, zastępca przewodniczącego Centralnej Komisji Wyborczej, oświadczył, że wyznaczone na 25 maja przedterminowe wybory prezydenckie odbędą się nawet jeśli w niektórych regionach wprowadzony zostanie stan wyjątkowy. Wyjaśnił, że „z prawnego punktu widzenia wyniki wyborów nie zależą od liczby lokali czy okręgów wyborczych”. Magera podkreślił też, że nadchodzące wybory „będą bardzo ważne, ponieważ ich wyniki wyeliminują wszelkie wątpliwości co do legitymizacji ukraińskich władz”.

4.5. Łukaszenka o stosunkach z Zachodem

Aleksandr Łukaszenka oświadczył, iż „nadal istnieje nadzieja, że Unia Europejska zrozumie znaczenie normalizacji stosunków z Białorusią i rozważy możliwość budowania długoterminowych relacji”. Podkreślił, że różnice dotykają sfery polityki, nie biznesu i handlu zagranicznego. Białoruski prezydent stwierdził, że sytuacja wygląda tak samo w przypadku stosunków z USA. Zadeklarował zamiar „budowy normalnych relacji z UE i USA, ponieważ reprezentują one cywilizowany, dobrze rozwinięty rynek”. Łukaszenka zachęcił także państwa zachodnie do inwestowania w białoruską gospodarkę.

 

5. Europa Południowo-Wschodnia (Bartłomiej Rusin)

5.1. Kosowo przedłuża mandat misji EULEX i tworzytry bunał ds. zbrodni wojennych

W środę 24 kwietnia br. parlament Kosowa przyjął uchwały o utworzeniu specjalnego trybunału ds. zbrodni wojennych oraz zdecydował się przedłużyć unijną misję EULEX (EU Rule and Law Mission in Kosovo) o kolejne dwa lata. Szczególne kontrowersje wzbudziła pierwsza z tych kwestii, co podkreślił premier Kosowa Haszim Taczi mówiąc, że żądanie społeczności międzynarodowej, aby utworzyć trybunał jest największą niesprawiedliwością i obrazą, jakiej mogło doświadczyć młode państwo kosowskie. Dodał, że Armia Wyzwolenia Kosowa toczyła uczciwą walkę, przestrzegając wszystkich norm prawa międzynarodowego. Wypowiedź premiera ma mieć jednak przede wszystkim wydźwięk wewnętrzny, co pokazują wyniki głosowania: tylko nacjonalistyczna partia Vetëvendosje (Samostanowienie) zagłosowała przeciw, zdecydowana większość deputowanych opowiedziała się za utworzeniem trybunału, podkreślając ogrom zbrodni Serbów wobec ludności Kosowa.

5.2.Twarde stanowisko Bułgarii ws. budowy South Stream

Po odmowie nałożenia ostrzejszych sankcji gospodarczych na Rosję (zob. Horyzont 40) Bułgaria kontynuuje prowadzoną od dłuższego czasu własną politykę ws. kryzysu ukraińskiego, tym razem nie podporządkowując się rezolucji PE o wstrzymaniu budowy gazociągu South Stream. Ostatnio wypowiedział się na ten temat szef MSZ K. Wigenin, stwierdzając, że decyzja PE ma charakter emocjonalny. Według niego budowa gazociągu jest projektem strategicznym dla kraju, bo pozwoli zapewnić bezpieczeństwo dostaw energii nie tylko do Bułgarii, ale całej Europy Południowo-Wschodniej. Dodał również, że niestabilność Ukrainy jako państwa (obecnie i w przeszłości), pozwala wątpić, że sytuacja ulegnie zmianie w najbliższej przyszłości, a co za tym idzie stwarza zagrożenie dla Bułgarii w kwestii zapewnienia dostaw energii. Według zapowiedzi prezesa Gazpromu A. Millera budowa na terytorium Bułgarii i Serbii rozpocznie się w czerwcu br. Termin potwierdził również szef spółki South Stream Bulgaria Igor Elkin. Pierwsze dostawy gazu mają trafić do Europy pod koniec 2015 r.

5.3. Mianowano pierwszego przedstawiciela dyplomatycznego Kosowa w Czarnogórze

W cztery lata po nawiązaniu stosunków dyplomatycznych między oboma krajami, Kosowo wyznaczyło w końcu pierwszego stałego przedstawiciela w Czarnogórze. Misję w randze charge d’affaires rozpoczął w Podgoricy Jafer Ahmeti. W czasie swojego przemówienia podkreślił on rolę, jaką odegrała Czarnogóra w czasie wojny w byłej Jugosławii, udzielając schronienia dziesiątkom tysięcy uchodźców z terytoriów prowincji. Przewiduje się, że decyzja wpłynie na dalsze pogłębienie procesu normalizacji stosunków między obiema krajami, choć ciągle nierozwiązanym problemem pozostaje brak odpowiedzi Kosowa na żądanie Czarnogóry w kwestii uznania praw mniejszości zamieszkującej w tym kraju.

 

6. Ameryka Północna i Południowa (Maria Płudowska)

6.1. Porozumienie polskokanadyjskie w kwestii Ukrainy

Radosław Sikorski spotkał się w ubiegłym tygodniu z ministrem spraw zagranicznych Kanady, Johnem Bairdem. Omawiano sytuację w Europie Wschodniej, oraz podpisano porozumienie o wspólnej pomocy dla Ukrainy. Ottawa wesprze Europejski Fundusz na rzecz Demokracji, który popiera ruchy demokratyczne w krajach sąsiadujących z UE.

6.2. Barack Obama o sankcjach dla Rosji

Prezydent USA Barack Obama podczas swojej wizyty w Malezji wspomniał o sytuacji na Ukrainie, oraz sankcjach, które nakładają Stany Zjednoczone w porozumieniu z Unią Europejską na Rosję. Obama oczekuje jawnego poparcia dla swoich działań ze strony Wspólnoty Europejskiej. Rozmowy w tej sprawie zaplanowano w Brukseli na poniedziałek, nieoficjalnie wiadomo, że planowane jest poszerzenie listy osób objętych zakazem wizowym. Kraje grupy G7 również deklarują nakładanie sankcji na Rosję.

6.3 Eksport gazu ziemnego i ropy naftowej z Kanady do Europy

Unia Europejska planuje import surowców energetycznych z Kanady. Ambasador RP w Kanadzie wyraził pełne uznanie dla tego typu działań. Spadek zainteresowania importem gazu z Rosji sprawił, że UE szuka nowych dostawców. Sprzedając surowce w Europie Ottawa wzmocniłaby swoją pozycję oraz zmniejszyła uzależnienie od Stanów Zjednoczonych. Ropa kanadyjska stanowi tylko 0,03% spośród ogółu sprowadzanego do UE surowca.

 

7. Afryka (Wojciech Gil)

7.1 Porwano ponad 230 uczennic na północy Nigerii

W poniedziałek 14 kwietnia, na północno-wschodnim obszarze Nigerii doszło do porwania około 230 uczennic w wieku 16–18 lat. Atak na szkołę został przeprowadzony podczas trwania testu końcoworocznego. Czterdziestu uczennicom udało się uciec z niewoli. Jak na razie, do akcji nie przyznała się żadna organizacja, jednak najczęściej za porwanie obarcza się odpowiedzialnością główną islamską organizację terrorystyczną działającą w Nigerii – Boko Haram. W przedsięwzięcie odszukania kobiet zaangażowały się najwyższe władze państwowe, włącznie z prezydentem kraju, Goodluckiem Jonathanem, który zwołał w trybie nadzwyczajnym Radę Bezpieczeństwa. Również 14 kwietnia, Boko Haram przeprowadziło w Abudży zamach bombowy, w wyniku którego zginęło ponad 80 osób a ok. 200 zostało rannych.

7.2 Tragedia na koncercie w Demokratycznej Republice Konga

Co najmniej 21 osób zginęło, a 14 zostało rannych w wyniku awarii prądu podczas festiwalu muzycznego w mieście Kikwit w Demokratycznej Republice Konga. Do tragedii doszło w zeszły piątek na koncert organizowanym ku upamiętnieniu zmarłego przed 40 laty piosenkarza Kestera Emeney. W następstwie braku elektryczności tłum próbował opuścić stadion, co spowodowało stratowanie znacznej części uczestników festiwalu.

7.3 Uwolniono czterech przeciwników prezydenta Salvy Kiira

Przetrzymywani w wyniku oskarżenia o próbę zamachu stanu w Sudanie Południowym czterej politycy: Pagan Amum (były sekretarz rządzącej Sudan People’s Liberation Movement), Oyai Deng Ajak (były minister bezpieczeństwa narodowego), Ezekiel Lol Gathuoth (były ambasador w Stanach Zjednoczonych) oraz Majak D’Agoot (były wiceminister obrony) zostali wypuszczeni na wolność. Sąd, uniewinniając ich z zarzutów określił swoją decyzję jako „promocję pojednania i pokoju wśród narodu”. W styczniu br. uwolniono siedmiu przeciwników prezydenta Salvy Kiira, co stanowiło jeden z ważniejszych punktów warunków rozejmu ze strony rebeliantów. Co istotne, w dalszym ciągu przez sąd w Dżubie ścigany jest były wiceprezydent kraju, Riek Machar, obecnie przewodzący militarnej koalicji antyrządowej.

 

8. Bliski Wschód (Mateusz Ryszawy)

8.1. Izrael zawiesza rozmowy pokojowe

W odpowiedzi na podpisanie umowy o utworzeniu rządu jedności narodowej pomiędzy głównymi organizacjami palestyńskimi – Hamasem i Fatahem, Izrael wstrzymał rozmowy pokojowe z Palestyńczykami. Premier Izraela Binjamin Netanjahu oskarżył Fatah o dążenie do sojuszu z „organizacją terrorystyczną, która wzywa do zniszczenie Izraela”. Wydaje się, że zawieszenie rozmów jest poważnym ciosem dla amerykańskiego sekr.etarza stanu Johna Kerrego, który wcześniej spędził prawie 9 miesięcy, starając się namówić zwaśnione strony, aby powróciły do rozmów pokojowych.

8.2. Krytyka syryjskich wyborów

W syryjskich wyborach prezydenckich, mających odbyć się 3 czerwca najprawdopodobniej weźmie udział obecny prezydent Baszszar al-Asad, przeciwko któremu trwa obecnie w Syrii wojna domowa. Zapowiedzi udziału obecnego prezydenta w wyborach są ostro krytykowane za granicą. Stany Zjednoczone odrzuciły plan wyborów, nazywając je „parodią demokracji”. Według szefa ONZ Ban Ki-moona reelekcja obecnego prezydenta może storpedować międzynarodowe starania zmierzające do zakończenie 3 letniej wojny domowej w której śmierć poniosło już 150 tysięcy ludzi. Plan wyborów prezydenckich krytykuje również Unia Europejska.

8.3. Liban nie może wybrać prezydenta

W środę libański parlament próbował w pierwszej turze głosowania wybrać prezydenta kraju, jednak żadnemu z kandydatów nie udało się uzyskać koniecznej większości 2/3 głosów. Cieszący się największym poparciem Samir Dżadża uzyskał jedynie 48 głosów spośród 128 deputowanych. Kolejne głosowanie nad wyborem prezydenta ma się odbyć 30 kwietnia. Niewykluczone, że swoją kandydaturę zgłosić może Michel Aoun, uchodzący za sojusznika Hezbollahu. Kadencja obecnego prezydenta Michela Sulaimana kończy się 25 maja.

8.4. USA odmraża irańskie zasoby finansowe

Stany Zjednoczone uwolniły część zamrożonych do tej pory irańskich środków pieniężnych. Waszyngton tłumaczy decyzję wywiązaniem się Iranu z podjętych zobowiązań zawartych w umowie tymczasowej dotyczącej irańskiego programu atomowego. Międzynarodowa Agencja Energii Atomowej podała, że Iran zneutralizował już połowę swoich zasobów wysoko wzbogaconego uranu.

 

9. Azja Pacyficzna (Ewa Strankowska)

9.1. Rezygnacja premiera Korei Południowej po katastrofie na morzu

Premier Korei Południowej Chung Hong-won złożył rezygnację po zatonięciu statku, przyznając, że wierzy, iż jako premier on sam ponosi za to odpowiedzialność i powinien odejść. Sewol, duży prom pasażerski wywrócił się 16 kwietnia w drodze do ośrodka na południowej wyspie Jeju. Na pokładzie znajdowało się 476 pasażerów, z czego 187 osób nie żyje, a sytuacja 115 nie została jeszcze wyjaśniona. Fala krytyki rozprzestrzeniła się w Korei w stosunku do rządu i wielu przedstawicieli biurokracji. Premier Chung przeprosił podczas specjalnej konferencji prasowej rodziny ofiar oraz nawoływał do kontynuacji akcji ratowniczej i uporania się z następstwami katastrofy. Wyraził również nadzieję, że Koreańczycy, a zwłaszcza rodziny ofiar, wybaczą mu, że nie wypełnił należycie wszystkich swoich obowiązków.

9.2. Pierwsze na świecie muzeum ofiar z placu Tiananmen otwarte Hongkongu

W sobotę, 26 kwietnia podczas bardzo emocjonalnej ceremonii otwarto pierwsze na świecie muzeum pamięci ofiar masakry na Placu Tiananmen w Hong Kongu. Po upływie prawie 25 lat od brutalnego stłumienia prodemokratycznych protestów w Pekinie, stała ekspozycja jest jednym z niewielu miejsc, gdzie masakra z czerwca 1989 r może być upamiętniana. Jakiekolwiek odniesienia do tych wydarzeń są całkowicie zabronione na kontynencie, więc wielu Chińczyków nie jest świadomych tego co się stało. Ceremonii otwarcia towarzyszyły demonstracje prochińskich demonstrantów, nazywających fundatorów muzeum „zdrajcami”, oskarżając ich o prezentowanie wypaczonej wersji historii. Nie powstrzymało to jednak licznych turystów przed odwiedzeniem muzeum.